Guía de nomes galegos

Do latín candelarum 'das candeas', xenitivo de plural de candela 'candea', derivado de candeo 'arder'. Da forma Festum Candelarum 'festa das candeas' elaborou o pobo o nome Candeloria (ben documentada no uso e na rima dos refráns), que alterna co uso da forma posterior Candelaria, posiblemente por influxo castelán.

Na Festa da Candeloria (2 de febreiro) o sacerdote durante a misa bendí as candeas e a xente lévaas despois para a casa, onde as utiliza para esconxurar os tronos ou poñérllelas na man aos que están ás portas da morte. A tradición simboliza tamén neste día a festa do amor e do apareamento de todo o reino animal: acaban as xaneiras dos gatos e casan os paxariños. Esta festividade tense relacionado con antigos ritos pagáns asociados aos ciclos de fertilidade, pois é o anticipo da primavera: “Cando a Candeloria chora, medio inverno vai fóra”.