Guía de nomes galegos

De orixe controvertida. Hai quen opina que ten procedencia latina, a partir do nome persoal Mammes, -etis, posiblemente ligado con cognomes romanos como Mammeus, Mammeanus, Mammatus e outros, relacionados co termo da linguaxe infantil mamma. Por outra banda, tamén se aduce unha orixe semí­tica, o nome Mohamed (o mesmo có do profeta Mahoma, pero moi anterior ao nacemento deste), da raíz H-M-D 'loar'. É un nome do repertorio cristián tradicional.

San Mamede de Cesarea (século III) era pastor nesta cidade da Capadocia, na actual Turquía. Segundo a lenda, refuxiouse nun bosque para fuxir da persecución de Aureliano, e alí predicoulles o Evanxeo ás feras; transformouse así no Orfeu cristián, o que amansa as feras coa música. Finalmente, foi destripado por un gladiador do anfiteatro cun tridente, instrumento que é o seu atributo persoal na súa iconografía. É un dos santos máis antigos do culto hispánico.

En Galicia, Mamede Casanova foi un famoso bandoleiro de principios do século XX que, por algún dos seus mitificados asaltos, chegou a inspirar unha obra de Valle-Inclán.