Académicos e académicas

Avogado e escritor especializado no estudo das obras de beneficencia e da súa historia, nomeadamente nos traballos de asistencia social de Teresa Herrera, Juana de Vega e Concepción Arenal. O seu traballo La beneficencia privada en el siglo XVII. El venerable Barrantes, canónigo de Burgos (1915) obtivo un gran recoñecemento no momento da súa publicación. Como académico promoveu a creación do Museo da RAG.

Narciso Correal cursou a carreira de Dereito na Universidade de Santiago de Compostela e exerceu a avogacía de xeito brillante, gañando sona de grande orador. Interesado desde moi cedo polas políticas de beneficencia e asistencia social, centrou os seus estudos na esculca sobre o legado de tres mulleres comprometidas con esta causa: Teresa Herrera, Juana de Vega e Concepción Arenal.

No caso da primeira delas, a publicación da obra Teresa Herrera (1909) supuxo unha verdadeiro redescuberta da figura e do traballo a prol dos máis desfavorecidos da fundadora do primeiro hospital da Coruña, o da Caridade, coruñesa de procedencia humilde que viviu entre 1712 e 1791. Do mesmo ano é a monografía Juana de Vega, na que Narciso Correal analiza o labor de beneficencia social da mecenas e humanista, promotora do hospicio da Coruña.

Mais, sen dúbida, foi o legado da intelectual ferrolá Concepción Arenal (1820-1893) o que centrou o maior interese do académico. En libros como Concepción Arenal y su obra (1907), La obra poética de Concepción Arenal y su romancero Anales de la virtud (1920) e Concepción Arenal y los problemas sociales contemporáneos (1923), Correal debullou polo miúdo os aspectos literarios, pedagóxicos e sociolóxicos da súa obra, así como o seu compromiso coa defensa das persoas máis desfavorecidas.

Nesta mesma liña de investigación sobre a historia da asistencia social, cómpre situar La beneficencia privada en el siglo XVII. El venerable Barrantes, canónigo de Burgos (1915). Este estudo sobre o labor do relixioso castelán de orixe galega Pedro Barrantes Aldana (1586-1658), cóengo da catedral de Burgos, supuxo unha auténtica revelación e a recuperación da memoria desta figura histórica practicamente esquecida. O traballo mereceu o recoñecemento entusiasta por parte da Real Academia da Historia, quen designou a Narciso Correal académico correspondente. A partir desta achega, foi nomeado cóengo honorario da catedral de Burgos, fillo predilecto da mesma cidade e destinatario da Gran Cruz de Beneficencia e da Gran Cruz da Orde Civil de Afonso XII.

A concepción da caridade está igualmente presente en El Cid, su personalidad en la historia, en el romance y en la beneficiencia (1918), obra na que Correal analizou un dos aspectos menos coñecidos deste personaxe.

Alén da historia da beneficencia, Narciso Correal estudou tamén a obra poética de Aureliano J. Pereira, aspectos da historia militar española en El nuevo y el viejo Trafalgar. Rasgos heroicos de la Armada Española en el siglo XIX (1923) e cuestións de índole xurídica, como Documento forense en defensa de Don Pedro Corbacho (1910).

A figura do xurista e político liberal Benito Pla y Cancela, defensor nas Cortes españolas dos intereses de Galicia, ¬nomeadamente da posta en marcha do tren¬, mereceu tamén a súa atención. A el dedicoulle o seu discurso de ingreso na RAG como membro de número, que non chegou a ler por mor do pasamento en maio de 1934 de Salvador Cabeza de León, autor da resposta en nome da institución. O ingreso oficial pospúxose ata 1939, cando entrou finalmente canda outros académicos por orde ministerial.

A proposta de incorporación ao pleno da Academia de Correal foi presentada por Félix Estrada Catoyra, Francisco Ponte y Blanco e Eladio Rodríguez González. Previamente, en 1907, fora nomeado académico correspondente a proposta de Tettamancy, Vaamonde e Lugrís. Entre as súas achegas á RAG, salienta a promoción da creación do Museo da Academia, ao que doou varios obxectos de gran valor histórico.

Narciso Correal foi tamén membro correspondente da Real Academia Española, e das academias de Historia, Ciencias Morais e Políticas, Belas Artes de San Fernando, Hispano Americana de Cádiz e Belas Artes de San Telmo de Málaga; así como membro numerario da Academia Provincial de Belas Artes da Coruña, da Asociación de Arqueólogos de Lisboa, do Instituto Histórico do Minho e comendador das ordes portuguesas de Santiago d’a Espada e da Real Ordem de Nossa Senhora da Conceição de Vila Viçosa. As cidades da Coruña e Burgos outorgáronlle o recoñecemento de fillo adoptivo.