![Álvarez Blanco, Alonso Montero, Núñez Feijoo e Regueira Fernández](/documents/35271/84239/13.05.17_01_01.jpg)
Álvarez Blanco, Alonso Montero, Núñez Feijoo, Regueira Fernández e Ledo Andión
O acto tivo lugar no Teatro Principal da capital galega e contou coa presenza do presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijoo; da presidenta do Parlamento de Galicia, Pilar Rojo Nogueira; do conselleiro de Educación, Cultura e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad; do reitor da Universidade de Santiago de Compostela, Xoán Casares Long; do delegado do Goberno en Galicia, Samuel Juárez Casado; do alcalde de Santiago de Compostela, Ángel Currás; do secretario xeral de Educación e Cultura, Anxo Lorenzo Suárez, do secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García Gómez; do presidente da Fundación Rosalía de Castro, Anxo Angueira Viturro; do presidente do Pen Club Galicia, Luís González Tosar; do secretario xeral do Partido Socialista de Galicia, Manuel Vázquez Fernández, ademais de numerosos membros de número e correspondentes da Academia, familiares do homenaxeado e figuras da cultura galega.
![Ledo Andión](/documents/35271/84239/13.05.17_01_02.jpg)
Margarita Ledo Andión
"Roberto Vidal Bolaño fala do que todos calan", con estas palabras resumiu a académica Margarita Ledo Andión o sentido do proxecto dramático bolañián, e engadiu: "Vidal Bolaño toma partido pola construción dun teatro do aquí e do agora e, pola súa independencia, foi apartado do establishment da cultura galega, pois o que non existía nesta realidade, existía no seu teatro". Ledo Andión salientou a importancia da temática da emigración na obra de Vidal Bolaño, "el reconstrúe a historia dunha nación en pasaxe" en obras como Cochos ou Mar Revolto, e a súa vindicación da tradición teatral galega, quer a popular e parateatral, quer a culta dos Cortezón, Pedrayo e Cunqueiro. A académica rematou o seu discurso sintetizando a escrita de Vidal Bolaño nunha cita de Jean Morin sobre Jean Vigo: "Soubo reunir poesía, verdade e ironía. De por si imitalo sería xa orixinal".
![Rodriguez Ruibal](/documents/35271/84239/13.05.17_01_03.jpg)
Euloxio Rodriguez Ruibal
O académico e dramaturgo Euloxio Rodríguez Ruibal, cun discurso titulado Compostela como espazo dramático no teatro de Roberto Vidal Bolaño, analizou a presenza da paisaxe urbana compostelá nas obras As actas escuras e Doentes. Para Rodríguez Ruibal, Vidal Bolaño tivo preferencia nas súas obras por situar a acción no que o filosofo francés Michel Foucault denominaba heterotopías, lugares-outros nos que o comportamento social normal está dalgún xeito elidido. Camposantos, o tellado da Catedral, bordeis, hospicios, a propia cripta do sepulcro do Apóstolo, igrexas, bibliotecas de pazos antigos... Espazos que dotan as obras de Vidal Bolaño dun ambiente irreal e fantasmagórico, moi acaído para os seus personaxe marxinais, enfermos ou excluídos. "Vidal Bolaño tiña, en definitiva", concluíu Rodríguez Ruibal "un gran talento para estruturar as súas obras mediante os espazos".
![Francisco Fernández Rei](/documents/35271/84239/13.05.17_01_04.jpg)
Francisco Fernandez Rei
O académico Francisco Fernández Rei empezou a súa alocución rememorando o nomeamento, a título póstumo, de Vidal Bolaño como académico correspondente, e as razóns que motivaron a escolla do seu nome para o premio que anualmente entregan as Redes Escarlata "a persoas que soñan cunha Galicia liberada na que o galego acade o seu uso pleno". A continuación, Fernández Rei pasou a analizar a evolución do tratamento da lingua nas obras de Vidal Bolaño, desde as aurorais Laudamuco, señor de ningures, Ladaíña pola morte do Meco ou Xaxena, ata as postremas Saxo Tenor, Rastros e Animaliños. Para este académico, na obra de Vidal Bolaño pódese apreciar unha progresión cara a unha maior estandarización da lingua, desde o diferencialismo castelanista de liñaxe oteriana das primeiras obras, ata un galego máis respectuoso coa norma nas derradeiras. Outros trazos subliñados por Fernández Rei foron o seu uso do castelán de xeito esporádico para acadar unha maior naturalidade na expresión do rexistro oral, e a orixinal posta en escena do conflito normativo e lingüístico. "O tema da normativa do galego é tamén un dos temas do seu teatro", concluíu Fernández Rei, "que uniu a un insubornable compromiso coa nosa lingua e co noso país".
O presidente da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero, iniciou o seu discurso lembrando unha efeméride: a do corenta aniversario da Mostra de Teatro Abrente de Ribadavia, iniciada en 1973, na que situou o amencer do noso teatro moderno. Referíndose á figura homeaxeada, Alonso Montero afirmou: "non hai na historia do teatro galego unha voz máis crítica que a de Vidal Bolaño, unha voz que moitas veces empregou en ton lúdico pero que reflicte as eivas da sociedade do seu tempo, que daquela eran moitas e hoxe son aínda máis e veñen definidas pola tiranía do Mercado contra a que teñen que levantar a voz os dramaturgos de hoxe, e para iso", concluíu o presidente da Academia "as institucións públicas galegas deben apoiar o noso teatro".