A revista Irimia acaba de dar á luz o seu número 1000. Mil pequenas primaveras, di o subtítulo. Un gran milagre, digo eu. E dígoo desde esta tribuna da «Casa galega das letras», en xusta expresión de Alonso Montero.
Mil números, que soan a chirimía na catedral da cultura galega. Non só polo son evocador dos tres «is», senón pola súa raizame, ancestral e sempre nova. Naceu na lareira dunha parroquia de Lugo, tiña familia en Ferrol e recalou en Santiago. Empezou con bolígrafos e follas soltas, pasou por imprentas sinxelas e, a base de esforzo e xenerosidade, foi collendo corpo de revista humilde pero sempre elegante. De semanal pasou a quincenal e agora a mensual. Faino xa na era da informática, disposta a usar todos os medios: con portal propio e correo noticieiro das novidades: newsletter, digámolo en inglés.
Mil números, que a revista cualifica de "mil pequenas primaveras", evocando palabras do gran Cunqueiro nunha xa remota celebración de homenaxe no día de Pentecoste, a festa bíblica da palabra. Porque o compromiso coa fala vénlle do berce e nunca afrouxou nel. O artigo sobre o coidado do idioma, en distintas etapas e con diferentes estilos, é unha marca imborrable e fecunda (el podo confesar que moitas veces é, aínda hoxe, o primeiro que leo ao recibila?). Escola sabia de idioma e tradición, que vai deitando, gota a gota, lumiños de erudición e avisos de corrección.
Mil números, que son un milagre de traballo comunal. Foi medrando coma un carballo cuxas pólas vizosas ninguén podería adiviñar partindo daquela semente que caeu no chan da nosa igrexa e da nosa cultura van alá corenta longos anos. Ollade a contraportada do número, en forma de améndoa terreira ou mandorla sagrada, e veredes dentro dela unha innumerable sementeira de nomes. Son os que, como dos seguidores do Año sacrificado e glorioso, di a Apocalipse, veñen de todas as partes da patria, fieis á chamada de botar a súa man no traballo.
Mil números, de esperanza e gratuidade. Porque todo iso foi posible a pesar de —ou grazas a?— que todo pasou sen axudas oficiais, e non poucas veces con atrancos ou silencios. É a forza imparable da gratuidade, cando, coma o Camiño de Santiago, conta coa guía dun camiño de estrelas e cunha meta de esperanza. En tempos confusos, pero abertos; nun ambiente con treboadas de consumismo e inxustiza, pero tamén sementado de iniciativas xenerosas e de entregas sacrificadas; nunha Galicia de igrexa sen ritmo ao xusto compás do tempo, pero con lumes de lareira acendidos en persoas, parroquias e grupos de crentes que non ceden nin á rutina nin ao cansazo… nese panorama en lusco e fusco, toldado de sombras, pero iluminado con lóstregos de luz, Irimia. Sempre en compaña de irmandade con Encrucillada, continúa hoxe a ser un faro do que, parecendo imposible, pode ser real cando hai vontade ilusionada e xenerosa.
