A cinta baséase nunha idea orixinal da académica Fina Casalderrey, que asina o guión coa profesora de galego Fátima R. Ruibal. A docente do IES Antón Alonso Ríos (Tomiño) é ademais a mestra-meiga que protagoniza esta película canda as verdadeiras estrelas da produción: os nenos e as nenas do CPI Santa Lucía que se converteron en actores e actrices para a ocasión. Todo o equipo, baixo a batuta de Damián Varela na dirección, traballou arreo durante a pasada primavera nesta historia na que realidade e fantasía se entretecen para explicarlle ao público novo como se foi formando ao longo dos séculos o galego.
A rodaxe tivo lugar no propio centro educativo e na Casa do Pardiñeiro, tamén en Moraña, e executouse co apoio económico da Deputación da Coruña, patrocinadora de Primavera das Letras.
Unha ferramenta diferente para a comunidade educativa
O equipo volveu xuntarse hoxe no CPI Santa Lucía nunha celebración na que participou toda a comunidade escolar e representantes institucionais. O presidente da Real Academia Galega, Víctor F. Freixanes agradeceu o entusiasmo e a dedicación do profesorado e do alumnado, de maneira especial aos rapaciños e rapaciñas que actúan no filme e a Fátima R. Ruibal. “Primavera das Letras naceu como unha ferramenta de apoio para os primeiros niveis educativos, pensando no alumnado e pensando nos mestres. Esta proposta de Fina Casalderrey, académica que coordina Primavera das Letras, é unha iniciativa máis nesta dirección, construída dende a linguaxe da imaxinación e a ficción para ilustrar as orixes do noso idioma dunha maneira diferente”, explicou. “Dende a Real Academia Galega queremos achegar recursos novos para estímulo e coñecemento da lingua sobre todo nas xeracións máis novas. Esta é unha das nosas principais preocupacións: a xente nova”, salientou o presidente.
Fina Casalderrey repasou a evolución de Primavera das Letras. Dende 2016, o Ano Manuel María, foise facendo cada vez “máis consistente” o fío que comunica e proxecto co alumando e co profesorado de Galicia, ao que se dirixen todos os seus contidos e mais o concurso Contádenos o voso Día das Letras. “Desta volta queriamos avanzar un pouco máis e, aproveitando o atractivo que flúe de todo o relacionado co audiovisual, decidimos realizar esta curtametraxe”, xustificou. A creación ten como banda sonora a canción “Lingua guapa”, con letra da académica e música de Néstor Blanco.
Reencontros no colexio onde Fina Casalderrey ensinou vinte e cinco anos
A académica volveu con este proxecto ao colexio no que exerceu durante vinte e cinco anos, e contou para facelo realidade no papel da mestra-meiga con quen foi unha dos centos de alumnos e alumnas aos que lles aprendeu a orixe do galego coa mesma metáfora na que se basea o guión. Pero o reencontro con Fátima R. Ruibal non foi o único. “Para min foi especialmente emotivo dar con varias mestras ás que, noutrora, eu lles dera clase, con nenas e nenos fillos —e ata netos— de antigos alumnos meus que escoitaran na miña voz unha explicación semellante á hora de lles falar da formación do galego”, confesa. “Hoxe sigo a pensar que non podemos amar o que descoñecemos, aínda que soe tópico. Queriamos sementar entusiasmo pola lingua, animar os nenos e nenas a empregala porque, como di a mestra-meiga no filme, unha lingua viva continúa sempre”, conclúe.
Fátima R. Ruibal valora a experiencia como “un agasallo para aprender”, porque “todo o que unha aprenda como profesora, dun xeito ou doutro, ha de repercutir no noso alumnado, enriquece a educación”. A nivel profesional, agarda ademais que a curtametraxe sexa un material didáctico útil para explicar unha parte da historia do galego. “Con esa vontade naceu a idea na cabeciña de Fina e con esa ilusión soñamos o proxecto todos”, lembra.
Unha experiencia enriquecedora para todo o equipo
A experiencia foi tamén “un xogo cheo de fermosas emocións”, engade Damián Varela. “Dende unha perspectiva profesional, este proxecto foi a maior sorpresa que tiven en moito tempo”, asegura o director, que impartiu previamente ao alumnado obradoiros para que adquirise unhas nocións mínimas de como funciona a creación dunha película e puidese gozar da experiencia dende a disciplina que esixe unha rodaxe cinematográfica. “Espero que deste estupendo cole saian futuros cineastas”, comparte.
María Fernández Ferro, directora do colexio, ten claro o impacto positivo desta vivencia. “Para nós foi unha honra que Fina Casalderrey e a RAG escollesen Moraña. A experiencia enriquecerá a evolución emocional do noso alumnado e redundará no seu futuro como persoas abertas e creativas, algo que está na base do traballo que todos os días facemos con eles”, relaciona. “Estamos moi agradecidos e desexando que a curtametraxe colleite un grande éxito porque xa forma parte de nós, forma parte da identidade do CPI Santa Lucía de Moraña, co orgullo que supón para toda a nosa comunidade”, conclúe.
