E S C R I T A EPISTOLAR EN GALEGO: A CORRESPONDENCIA DE DON DIEGO SARMIENTO DE ACUÑA, I CONDE DE GONDOMAR (15671626) (I) Rosario Álvarez e Xosé Luís Rodríguez Montederramo
1. NOTICIA DOS TEXTOS En 1973 Luís Tobío deu a coñecer dúas cartas escritas en galego por Diego Sarmiento de Sotomaior, señor das Achas e de Petán, remitidas a Diego Sarmiento de Acuña, I Conde de Gondomar. Introduce a súa edición cunha análise das causas do abandono da escrita en galego a partir do século XVI, identifica a liñaxe e títulos do autor da carta, comenta e extracta pasaxes en galego tomadas da correspondencia do conde de Gondomar, e recupera fragmentos que mostran a identificación do conde co reino de Galicia (Tobío 1973: 133144). Catro anos despois, en 1977, publica na mesma revista outras dúas cartas, remitidas, respectivamente, por Juan de Lanzós e Andrade e por Beatriz da Serra, que tamén elixen o galego para se dirixir ao conde de Gondomar (Tobío 1977: 366367). Finalmente, en 1980, dá a luz senllas cartas en galego de María de Moscoso e Sotomaior e de Rodrigo de Moscoso e Sandoval remitidas ao mesmo destinatario (Tobío 1980: 357358); máis tarde veu a lume aínda outra redacción da carta de Beatriz de Serra, con igual data e finalidade cá publicada por Tobío (Rodríguez Montederramo 1999: 8). A este corpus de sete cartas engadimos agora outras tres inéditas: a máis antiga, de xuño de 1596, é da man de frei Lope Gallo de Avellaneda; a seguinte, de outubro dese mesmo ano, subscríbea o correxedor de Baiona Pedro Obeso de Oriona; e a terceira, de 1605, é de San Juan de Amorín. Este artigo, que esperamos conte cunha segunda entrega no seguinte número desta publicación, ocúpase da edición e estudo, desde o punto de vista lingüístico e histórico, desta monza de dez cartas en galego1. A relación delas, ordenadas cronoloxicamente, coa abreviatura que utilizaremos nas remisións, xunto co autor, lugar e data de emisión, e mais a ubicación actual é a seguinte:
1596Gallo. Carta de Lope Gallo de Avellaneda. San Antón, 25 de xuño de 1596. RB II/2162, doc. 269 (Cat.Gondomar, III:11973). 1596Obeso. Carta de Pedro Obeso de Oriona. Mañufe, 2 de outubro de 1596. RAH 971 (Índice Salazar, VI:10773). 1598Lanzós. Carta de Juan de Lanzós e Andrade en carta de Francisco de Sotomaior. Zamora, [1598?]. RB II/2135, doc. 20 (Cat.Gondomar, II:6119). 1603Serra1. Carta de Beatriz da Serra. Baiona, 20 de maio de 1603. RB II/2137, doc. 6 (Cat.Gondomar, II:6511). 1603Serra2. Carta de Beatriz da Serra. Baiona, 20 de maio de 1603. RB II/2150, doc. 198 (Cat.Gondomar, II:9409). 1604Moscoso. Carta de María de Moscoso e Sotomaior. Laiosa, 27 de febreiro de 1604. RB II/2171, doc. 93 (Cat.Gondomar, III:13649).
253 Nº 365
