O VOCABULARIO HISTÓRICO DO GALEGO DO PROFESOR J. L. PENSADO Manuel González González
Secretario da RAG
O profesor J. L. Pensado mantivo unha froitífera actividade ata os últimos días da súa vida. En ningún momento deixou de ter a cabeza ocupada por novos proxectos, e nunca cesou de recompilar materiais que permitisen aclarar puntos escuros dos seus estudos pasados ou poñer en marcha iniciativas que consideraba vitais para o coñecemento da lingua galega. Por iso non é nada estraño que, despois da súa morte, atopemos materiais cun avanzado grao de elaboración que pensaba publicar nun período curto de tempo. Dentro destes materiais chama a atención unha colección de máis de 1900 voces galegas, mecanografadas, que constitúen un corpus importante de voces históricas galegas, e que foi reunindo pouco a pouco porque quizais consideraba que poderían ser útiles para a elaboración dun futuro dicionario histórico do galego. En calquera caso eran voces que seleccionaba porque poñían ante os ollos algún problema lingüístico interesante ou, ao contrario, porque axudaban a resolver algún problema aínda aberto. J. Luís Pensado pasará á historia polos seus traballos sobre Sarmiento. Foi el quen editou a maior parte das súas obras, e quen o deu a coñecer ao mundo científico internacional. Algo semellante fixo coas obras do Padre Sobreira, de quen editou tamén as súas Papeletas. Non citaremos todos os seus traballos relacionados con Sarmiento e Sobreira, que poden ser consultados en calquera repertorio bibliográfico de lingüística galega, aínda que me gustaría facer mención dunha obra que considero o primeiro traballo de historiografía da lingüística galega: Fray Martín Sarmiento: sus ideas lingüísticas. Cuadernos de la Cátedra Feijóo, núm. 8. Oviedo: Universidad de Oviedo, 1960. O brillo e a transcendencia dos seus estudos sobre as figuras do século XVIII non poden ou non deben eclipsar de ningún modo a importancia da súa obra noutros ámbitos nos que deixou tamén a pegada da súa man mestra e nos que as súas achegas foron importantísimas. Son modélicas as súas edicións de textos medievais e os seus traballos sobre literatura medieval, entre os que temos que salientar: Miragres de Santiago. Anejo. LXCIII de RFE. Madrid: CSIC, 1958; Fragmento de un ?Livro de Tristán? galaicoportuguès. Anejo XIV de Cuadernos de estudios Gallegos. Santiago de Compostela: CSIC, 1962; e o editado postumamente Tratado de Alveitaria, edición revisada por G. Pérez Barcala. Santiago de Compostela: Centro Ramón Piñeiro para a investigación en humanidades, 2004. A lexicografía e o estudo do léxico é outra das facetas fundamentais dentro da produción do profesor Pensado. Nos seus traballos combina moitas veces a documentación de
201 Nº 367
