O PERIODISMO DE MANUEL MURGUÍA
Por XOSÉ ANTONIO DURÁN
ANTICIPATORIAS Con 25 anos, Murguía xa era alguén na prensa de Galicia e de Madrid. Cando outros da súa andaina comezaban, tiña camiñado longo treito pola selva dos medios de comunicación. Dispuña incluso de órganos de confianza; feitos á medida nalgún caso. Debido á influencia destes periódicos, daba o quen era quen da circunstancia. Algunhas das peculiaridades máis relevantes do persoeiro, como intelectual e como escritor, gardan directa relación con esa faceta ?tan temperá? do periodista. Este ensaio trata dela en exclusiva; pero forma parte dunha densa tarefa recuperadora da obra e a biografía murguianas. Anticipa ideas que se desenvolven e explican ?cos necesarios contextos? nos estudios introductorios de dúas antoloxías básicas, de inmediata aparición: a obra periodística do p r i m e i ro Murguía e as p o l é m i c a s e c o n f l i c t o s que orixina a interpretación de Galicia, o seu monotema da madurez. Non só o aspecto formativo e a reicedume intelectual teñen que ver co periodismo. Tamén as contradiccións. Que, por exemplo, a obra periodística do persoeiro deba conciliarse coa tarefa de recuperación histórica dun investigador que aínda hoxe pasa por selo o historiador por antonomasia de Galicia. Este xénero de contradiccións, que se desenvolven no tempo, dános por a n t i c i p a d a a complexidade dun personaxe inseparable da crónica e o mellor periodismo da época; que escribe sempre en clave de actualidade, pero que se nega a facer historia e saber contemporáneo. Como historiador, Murguía gusta de remontarse ás ?orixes? dos acontecementos (era o máis común nos polígrafos do século XIX)... E, sen embargo, estaba chamado a selo mellor memorialista galego da súa propia xeración... Contra o que puidera parecer nesas memorias (anque resulte lóxico, cando se coñecen as limitacións físicas do persoeiro) Murguía non foi endexamais o que chamamos un h o m e d e a c c i ó n. Non se parece nese aspecto a outros amigos ?de toda a vida?, caso dos Eduardos (Chao, Ruíz Pons), caso de Aurelio
