COMENTARIO DUN TEXTO DE CASTELAO 9
Est? ben patente que o status, que a situaci?n socioecon?
mica, ? a responsable dunha e de outra interpretaci?n. A clase
social, pois, condiciona a nosa sensibilidade, as nosas valoraci?n
e o noso talante ante o arte mesmo. Esto parece suxerir Caste
lao. ? un erro creer que no eido das humanidades 2 I 2 son
catro; a verdade ? verdade de clase, de tal xeito que tan certo ?
cinco coma tres (o catro ? a idea que, ? marxen da complexidade
sociol?xica da realidade, grabaron en n?s os pregoeiros da Ver
dade, do Ben e da Beleza).
A pecifia que estamos a comentar, m?is que un conto, m?is
que un gui?n dunha obra de teatro, ? un test, un test literario.
Tal test proba elocuentemente que a clase social do destinata
rio condiciona a leutura do mensaxe, feito ? que non debe estar
alleo o emisor, o creador. Neste test Castelao parece non mani
festar preferencias (nin cos labregos nin coas fidalgas) xa que
nos dous casos, cando 11 se mete nos feitos, cando 11 valora os
feitos, expr?sase as?:
a) "...ditos paifocos de xentes... que pensan que a morte
dunha vaca ? unha gran desgracia".
b) "...ditos tristes que fan r?r porque a morte dunha ca
dela non ? para tanto".
Castelao esf?rzase en adoutar un punto de vista supercla
sista: est? por derriba de labregos e fidalgas, e, no intre de sub
estimar o comportamento de ?s e de outros, non descalifica m?is
?s segundos que ?s primeiros (ou sexa, esf?rzase en aparentar a
mesma inxusticia ou incomprensi?n con aqu?les e con ?stes).
Mercede a esto, a este truco do test, n?s, os leutores, non ternos
m?is raz?s contra a vaca que contra a cadela. Deste xeito
Castelao prop?nse que adoutemos o seu punto de vista (un pun
to de vista por enriba das clases). Agora ben, 11 sabe que non o
vai conseguir porque n?s tam?n somos dunha determinada cla
se, non necesariamente estimada.
Chegados eiqu?, imp?nse preguntar: ?Hal alg?n dato ou re
curso na peci?a comentada pola que asome Castelao a orella da
parcialidade? Penso que s?. Rep?rese que n?s salmos do teatro
: cando a?nda sonan as gargalladas do pobo ?non as dos serio
ritos?, cando o pobo est? a manifestar a s?a incomprensi?n
ante o comportamento da outra clase social. Realmente o res
,