126 $olettn de la Real Academia" Gallega tt
.UN NOVO MACHADO DE TALON DE DOUS ANEIS
Atopouse o machado de que imos ocuparnos, nos Cotos da
Fraga, monte situado 8 suloeste da eirexa parroquial de Verducido,?
no concello da Lama, partido de PonteCaldelas e provincia de
Pontevedra.
Ignoramos a data en que se verificou o ach?dego, mais sabe
mos en troques que o machado foi recollido polo carpinteiro Ant?n
Mosqueira por baixo de un penedo, que nos aseguraron fora fendido
por un raio, e sabemos asimesmo que os Cotos da Fraga te?en
sona de acobillar haberes do tempo da mourindade, consistentes
principalmente en camp?s de ouro que se oucen tanguer moitas
veces Istes tesouros est?n protexidos polo poder de un' encanto,
que '.se ` nalg?nha ocasion foi valente de abondo pr` a b?rlar a c?
biza dos buscadores, debeu fracasar noutras, pois, aseg?n se conta
na parroquia, `un veci?o fixose rico escavando no local. Ben ?
verdade que o tal veci?o levaba por guieiro e palladium un aut?n
tico ciprianillo.
Parez ser que ista bisbarra da Lama e abondosa en xacimen
tos arqueol?xicos. Na propia vila, cabeza do concello, 'apareceron 8
facer unha sepultura tres machados de" tal?n, que loran regalados
polo crego, residente en Tui, don Valentin Cousin() ? rexistrador da
propiedade de La Bisbal, Sr. Herraiz e ainda a moi poucos kil?
metros de Verducido, sin?lase o.emprazamento de dous castros im
portantes, os de Gax?de e Santa Maria de Barbudo, e de unha pe
neda insculturada que se conece no pals co nome de Pedra das
Letras.
Mede o machado que motiva ista nota (v?xase o gra;ba,do).,
220 mm. de longo, dos que 97 corresponden 8 tal?n, ten de an
chura m?isima no gume 46 mm. e ?llase oxe crebado en duas me
tades e limado ou ra?ado nalg?ns sitios, operaz?ns todas a que
foi sometido, co gallo de saber se era de ouro por dentro.
A sustanza met?lica de que est? feito, ? un bronce rico en es
ta?o, a xuzgar pola coor crara que presenta a aleaz?n nos sitios
limados. Os dous aneis aparecen rotos, con fractura antiga, co
berta pola mesma tona, grosa ienrugada, de ?sido e carbonato,
que patina o resto do istrumento.
0 tal?n ? curvo e de li?as pouco precisadas e a metade que