401 BOLETIN DE LA REAL ACADEMIA GALLEGA
los "Justicias legas".para la ciudad de Santiago, es en el Diplo
ma .o Sentencia:arbitral: de Don Alfonso X, de fecha,21 de febrero
del a?o e1261,, con el fin de;'solucionar, enojosas contiendas entre
eli Concej? compostelano, "de' una;.parte, y el Arzobispo y Cabildo,
.de la otra, principalmente en lo,quetocaba a la eieeci?n y actua
ci?n de funcionarios p?blicos, planteadas ya en el ,relnado de
Don. Fernando III, quien no m?s que transitoriamente las acall?,
reproducidas ?despu?s ante el . 'Rey Sabio. El p?rrafo II .de la
Sentencia dice
"Otross? tenemos por bien et mandamos que el conceio de
Santiago den cada anno el primero .dia de Enero , doce, canes
buenos de la uilla, et que non a?a en estos' doge ninguno de me
nester de fferreros ni`dc Carniceros ni de ?apateros,ni de Peli
geros ni de Concheros ni de"alberg?eros. E destos doze omes;bue
nos que escoia el ar?ibispo los dos dellos; 'clue entendiere que ser?n
meiores para elo, et que los faga jurar que guarden el Sennor?o
del Rey et sus derechos en todas cosas, E 1osdel. argobispo et de
la Eglesia de Santiago, Et otross? los del'conceio; et des hy que
gelos de por justicias para yudgar todos los pleytos de Justicia
de muerte et de perdimiento de miembro et de las otras 'demandas
que solien yudgar en tiempo del Rey don alfonso nuestro auelo
et del Rey don fferrando nuestro Padre l?ego que Regn? en leon
tan bien de los omes del ar?obispo et de las personas et de los ca
nonigos, cuemo de los outros homes de la cibdad de Santiago.
Et se alguno dellos que ouiere pleyto antellos se agrauiare; quel
den el ?l?ada pora antel Rey". II
Y en el apartado XXII dice ta?ibi?n : ' "A la otra querella que
lazier]. los personeros del Conceio, que siempre ouieron por us?'
et por costumbre del Conceio et dellas justicias de Poner dos omes
buenos para jurados de Cada.'mester (artes y oficios, agremia
dos) sobre cada uno de los mesteres, que guardasen las gentes
del Conceio et los de fuera que n? fiziesen ning?n engano en so
menester, et el Ar?obispo que non querie que los y ouiese; ..Man
dames et tenemos por bien?que Cada uno de los mesteres ponga?
dos omes buenos, aquellos que los solien poner, que sean ueedo
res et descobridores daquellos que fagan ende aquella justicia
que deuen et lieue la Calonia quien la leuo fasta aqu?, et se ellos
(los hombres buenos) encubrieren algona, cosa et non la dixeren
a las Justicias, se fuer cosa por aquellos que lo fizieren deuan
auer pena de cuerpo,' ayanla elos; et si fuere` pena de auer, Pe