tBOLETfN;.DE LA REAL ACADEMIA GALLEGA .377 ?
de fixo de tradiz?n .local,.,pubricado por'Fern?ndez' de la Granja
n? "Ilustraci?n:Gallega. e .Asturiana" no 1880
No ;mesmomes< de, abril houbo de ser, decrarad'o o estado de
sitio nos partidos, .de, .Xinzo, Celariova, ,Bande"A Ca?iza, Ponte
areas e Tui.. A cabaleir?a' portuguesa . axud?u,! os s?ldados ? da`
Rai?a. Os nacionales de. Caldelas, Montederr?mo, Maceda ;e Mot
gas perseguiron os calristas por as costas do Rodicio e: do San
Mamede. Houbo en Rebordechao un rexo combate de' noite. Todo
sinala tin grande moimento conxunto apoiado nas bravas, e imes
Las serras galego portugues?s, con gran, forza, . ou por ? menos
unha .simpat?a pasiva nas aldeas. No "Bolet?n Oficial" do 19 do
abril. o comandante milit?r de Ourense sinala a "?pat?a" diante .
a guerra e hastra a "simpatfa" pros cairistas nos partidos de Xin
zo, Celanova e Bande e decrara por francamente liberales ? Car
balli?o, V?ldeorras e Trives,' sinalando tam?n a Entrimo e a Lo
bios ?om? defensores do 'r?xime.'
A loita era dura, miuda, familiar. Nalg?s pobos eran tapeadas
as casas dos calristas,' e un dos berros dos guerrilleiros? `entrar
era. o de chegare pra "destapear" as casas condenadas Houbo
fusilamentos de ecresi?sticos ? largo de' toda' a guerra. Entre o
13 do outubre e ? 2 do mes dos Santos do 37 foron pasados por
as armas en Xinxo dous chamados Seguin, un deles relixioso eis
craustrado. No mesmo mes, en Cartelle, foi executado un `di?co
no con outros homes. Alg?s present?banse : as autorid?s do R? .
xime como fixo Frai Diego Fari?as, dos francisc?ns eiscraustra
dos de Ourense
No mes de San Xo?n, nos d?as .2 e 3 volve Guillade por a em
bocad?ra do Mi?o, pa:sa ca sua forza por didiante de Tui, mais
atopa cun dos millores xefes liberales don Alexandre Marqu?
na, que ? mando da columna de Ponteareas e de forzas de Mon
terrei pecha os calristas na Fillaboa no ?ngolo formado por o
Tea e mais o Mi??. No combate quedaron mortos oito calristas
entre eles un crego ourens?n. Guillade,'"sin levita", con outros xe
fes, pas?u' o rio nunca barca que"` acudiu "deseguid?. Unha parte
dos setts ac?lleuse os altos, a parroquia de'Luneda.
Pro inda'non rematado o mes volve Guillade con outras for
zas e chega por Cartelle perto de Castrelo de Mi?o. Con 11., entra
ron e un > frade chamado Far??as "0 : mozo". En Para
dela foron batidos por forzas de Monterrei con morte do frade.
No :mes seguinte Guillade o ire ferrar setts cabalos. '? Picouto; tiv