O IDEARIO SOCIAL NA OBRA DE CASTELAO 161
liante desequilibrio ? facial. E non ? que vaia eu agora
prosegue Ortega? a cantar unha vez m?is a melo
pea do probe labrego desamparado. Non se trata de
compadecer ao labrego, sen?n todo o contrario. Tr?
tase de esplotalo socialmente, nacionalmente, huma
namente. Un pobo ? unha suma de desexos, de intre
ses, de ipaix?ns e de intelixencias. Canto maior sexa
a moitedume de concencias vivas que ait?en en inter
troque, en forma de solidaridade ou en forma de loita,
dentro de unha unidade social, m?is fortes ser?n as
potencias de ?sta. Eu ?remata? que son profesor da
Universidade, preciso da colaboraci?n dos pensamentos
alde?ns moito m?is que ?les dos meus..."
O traballo ao que pertencen istes pasaxes, foi escrito no ano
? 1915. E fix?monos na nota que lle p?n Ortega seis anos desp?is:
"Isto escrib?a eu ?seguimos traducindo? no ano
1915. ,Compr?ceme agora atopar no libro de Spengler
Der Untergang des Abenlancles, 1918, sostida a tesis
de que dende fai cen anos canto acaece hist?ricamente
?, en sustancia, a magna contenda entre a cibdade e
o campo. Mais, a diferencia de Spengler ?concrule
Ortega eu creio que vencer? o campo e que voltare
mos a 1 para restaurar as nasas almas, que a gran
cibdade t?n esterilizado".
E a?nda engade Ortega no mesmo traballo:
"I?oro c?ndo poder?i facelo (ref?rese a espo?er o
seu pensamento sabor do ruralismo asturi?n); mais
tr?tase, en resume, de que non creio pos?bel outro
cami?o pra chegar ? prosperidade de Espa?a que o
que pasa polo campo. A cibd? moderna ? unha forma
econ?mica e ideol?xica creada polo capitalismo dos
derradeiros s?culos".
Spengler e Ortega. Non fica, certamente, isolado o pensa
Intento social de Castelao en canto ? s?a valoraci?n do ruralismo.
pistaOrtega Gasset, Jos?, "De Madrid a Asturias", o "Los dos paisajes", na
1.!vissta ESPAJA, 1915; Obs. Comps., "Revista de Occidente", Madrid, 1954, II,
263 a 265.