SEMPRE EN CASTELAO 13
A?nda, eu, que te?o o xenio ironista, pra falar de Castelao,
gostar?a ter o dose talento po?tico dun Plat?n na percura do
seu mestre S?crates.
* * *
Non se pode rebaixar a persoalidade moral do mestre faz?n
doo correligionario desta ou aquela pol?tica. Castelao non per
teca a ista ou aquela familia, non ? da Cru?a nin de Pontevedra.
Pertece igoalmente a todos os galegos que sintan a nosa te
rra e aos probremas da terra, aqueles que, sen acadar a outa
sinxeleza, ta?an anceios dunha maior perfecci?n, moral.
* *
Naquela Galicia, inda feudal, poboada por labregos, mari
fieiros, velli?as, nenos famentos, cegos ?amados polo noso ar
tista? cregos de xam?s e latines, caciques b?os e caciques maos
(que os hab?a das d?as crasas), fidaigos e se?oritos cursis que
non quer?an falar o galego..., isa Galicia que refleixan os dibu
xos e as caricaturas de Castelao, a persoalidade do mestre xurde
igoalmente belida na s?a faciana hum?n.
?C?ma co?ecer a Castelao e non querelo? Tense dito que o
quer?an at? os adversarios da pol?tica, que enemigos non os tivo
endexam?is. A s?a fina faz inteleitual asem?llao a un Bert
Brecht, m?is amabel. Foi atraente o seu f?sico: un home longo
cal se na lesma longura a natureza mostrara a superioridade
do mestre: Gulliver nun pa?s cativo. A traveso dos anteollos os
ollas do ironista, dir?a o poeta Pimentel, ti?an isa craridade pro
funda, queda, que algunhas veces sorprendemos na mar.
A simpat?a de Castelao foi universalmente reco?ecida. Can
do fincaba desterrado en Badajoz o seu jefe cheg?u a pedirlie
sorrindo: "Castelao, haga el favor de no volver a la oficina, por
que cuando usted aparece ya nadie trabaja".
*
A forza do seu engallo cooperaba tam?n a dualidade persoal:
filio do pobo Castelao pertec?a polo ascenso de status emigra
torio a cativa burgues?a dunha vila. Na persoa do mestre ?llanse