BOLETIN DE LA REAL ACADEMIA GALLEGA 453.
inesquecibres antre as figuras de ficci?n que fixo vivir o mestre:
un m?dico, ? doctor Landeira; unha muller, Carmen Cancela.
Landeira leva a Petrel o gorgullar da ?fonte limpa? compos
tel?n. E o medico doente que chega, dende Pontevedra, ? percu
ra da saude, e que deseguida escomenza a dala a enfermos pra
quen ? como o m?dico que se foi. Casa con Emilia Pastor, ?a
Pastoreta?. Un d?a Landeira vaise. Herdou en Pontevedra. Leva
consigo a saude que recobrou, a muller que tivo a sorte de
atopar, dous fillos... e leva a Valencia, o seu azul, os seus arbres
no esprito. Vaise. ?Tant llunt!? (51).
A muller, Carmen Cancela, xurdir? presentada por ela mesma,
en ?Capricho?. 0 noso compa?eiro Naya ten esposto o senso
desta figura e os valores que encarna. Casada na Cru?a, ten tres
fillos. L?vaos ? cine. Gosta do teatro. Pasa o vran en Abegondo,
nunha casa con solaina onde xogan os rapaces nos d?as de
chuvia. A s?a fachenda ? coci?ar, ela mesma, cando ten convi
dados, ? chegar ? comedor, roxas as fazulas do trafego a car?n
do lume. S?bese bunita, inda mais bunita ent?n... (52).
Dous de aqueles ?primores de lo vulgar? de que falaba Orte
ga. Un certeiro cr?tico galego dixo que estas cousi?as cativas
foron olladas por Azor?n cun xeito novo, ennobrec?ndoas.
Na trama mesma de dondos f?os que teceu, temos seguido
hoxe o ronsel da terra, dos feitos, da xente galega. F?os de lus
nas mans dun orive da fala. F?os do ouro galego que cintilara
nos versos dos poetas latinos; ouro abortelado polas aureanas
do Sil, noso r?o sagro. E v?molo a el, cobexado na s?a coroza
galega, ca peneiri?a blanqueadeira, ca peneirifia sirga, nas mans,
a cami?ar guiado polo f?o de lus do noso setestrelo, cara ?
eterno achego onde o agarda Rosal?a, sempre Rosal?a, ?na frente
unha estrela, no bico un cantar?.
(51) El enferm,o. Novela,. 1943. Esp., caps. XXIV e XXX.
(52) Capricho. Noviela, 1943, cap. XX.