25
de creaci?n dunha lingua literaria distinta da fala r?stica 19,
acar?ase agora ao portugu?s, do que toma alg?ns termos, polo
emprego de moitas palabras nobres, conservadas sustancialmen
te na s?a forma latina. En fin, os sonetos son poes?a de arte
1 maior, e est?n escritos nun estilo coidadosamente construido,
no que o emprego profuso e mo? deliberado das figuras de dic
ci?n, pensamento e sentimento, proba a vontade art?stica da
empresa. Noriega foi ga?ado polo esteticismo, e nos momentos
mellores e m?is interesantes dos seus sonetos, ? a pura beleza
o que conmove. Sonetos hai que son puras visi?ns de beleza,
anque a ternura ? o outro polo de concentraci?n de elementos;
e un ou 'outro dominan alternativamente ou equilibran a s?a
forza de atracci?n. E a vontade de perfeici?n est?tica ? a que
determina unha estructuraci?n 'da frase encami?ada a un lo
gro de armon?a verbal que interpreta a armon?a da visi?n do
poeta. Os meios ret?ricos m?is usados son a escramaci?n ou
o ap?strofe, a, interrogaci?n dial?ctica ou decorativa, o par?n
tese, a repetici?n de termos, e sobre todo a similicadencia. Co
mo recursos propriamente m?tricos, asinalaremos o cabalgamen
to e, nun caso, o cambio de medida, recurso que demp?is aban
don?u 2?.
As escramaci?ns unhas veces son verdadeiramente interxei
tivas ou adoutan a forma de ap?strofe; pero outras son sim ?
plemente aseveraci?ns reforzadas polo ?nfase. Co par?ntese ocu
rre algo semellante. As veces non hai verdadeira interrupci?n
da corrente do pensamento. Noriega, ao colocar estes signos
gr?ficos, pisa sinxelamente os ped?is do seu piano pros?dico
para realzar ou amortiguar certos grupos de palabras, percu
rando variegados efectos music?is que respondan ? maior ou
menor c?rrega de afectividade que quer que se po?a nos sig
nos ling??sticos correspondentes. Tr?tase, pois, de indicaci?ns
para o recitador, para a interpretaci?n sonora do poema, que
moitas veces poideran ser desco?ecidas ou alteradas nunha in
terpretaci?n perfeitamente l?cita en canto ao seno l?xico, pero
que non representar?a a intenci?n mel?dica, a Ti?a de tonali
" Id., p?x. 107.
20 En Do ermo, 1929, o soneto "Exemplares froli?as", p?x. 73, remata cun
aleixandrino: "para lle engrinaldar ? seu Neni?o a cuna", anque todos os dem?is
versos son endecas?labos. Pero na edici?n de 1946, p?x. 199, o aleixandrino foi
convertido en endecas?labo: "para lle engrinaldar ? Neno a cuna".