Estudios e investigacións sobre o P. Sarmiento
BOLETÍN DA REAL ACADEMIA GALEGA
17. Oficio de don Francisco Núñez de Andrade quen no ano 1769 era xefe da Comisión de Temporalidades de los Regulares Expulsos certificando que no ano 1769 formou parte do tribunal de oposicións en Pontevedra e que cumpriu Labrada perfectamente o seu cometido, AUS, Sección Expedientes, in Labrada, José. 18. Fernández Villamil, F., ?La preceptoría y estudios de Pontevedra a través de cuatro siglos?, CEG, nº1 (1944), pp. 73123. 19. Barreiro Fernández, X. R., Historia de la ciudad, op. cit. 342 e nota 775. 20. Arch. Consulado Coruña, Libro de Actas, acta 2 de novembro de 1804, dato facilitado por don Juan J. Burgoa Fernández. 21. Perdeuse o Libro de Claustros correspondente ós anos 17721773 e, por iso, non foi posible esclarecer se no Claustro se deu conta da morte de Sarmiento. Non era habitual isto cando non había relación directa entre a Universidade e o falecido. Ademais, aínda que se perdera o Libro de Claustros, hai moita documentación contemporánea e non consta en ningún lugar que a Universidade homenaxeara a Sarmiento. A referencia de Labrada de exercer de profesor da Universidade ten só un carácter persoal e non institucional. 22. ADS, fondo San Martiño Pinario, Carpeta 18. Revisámolo Libro do Consello (17711816) e puidemos observar que só parecen anotadas as mortes dos monxes profesos na casa para inventarialas cousas que deixaran que debían retornar á casa matriz se o monxe morrera fóra da mesma. Así, por exemplo, o 5 de xaneiro de 1773 dáse conta da morte do Prior de Caaveiro, profeso en San Martín de Santiago, e dáse a orde de inventarialas súas cousas. Da morte do P. Sarmiento non hai ningunha noticia. 23. Así o recoñece o propio Sarmiento cando en carta do 6 de outubro de 1764 ó Duque de Medina Sidonia lle dá conta da morte do P. Feixóo engadindo: ?Y si mañana resucitase se volvería a morir por no ver el ingrato modo con que una tropa de idiotas trata ya su memoria y quiere ridiculizar sus obras pretendiendo que la Casa de Samos, su madre y lejítima heredera, que le mantuvo a toda costa por más de 70 años, no coja todo el fruto de todos sus trabajos literarios?, en Filgueira Valverde, s. e Fortes Alén, María Xesús, Fr. Martín Sarmiento, Epistolario, Consello da Cultura Galega, Santiago 1995, p. 394. 24. Frei Anselmo Avalle, Oración Fúnebre, ver nota 4. 25. Ver nota 1. 26. Longa era en España a tradición antigalega ou, se se quere mellor, pésima era a imaxe literaria
27.
28.
29.
30.
dos galegos e do galego, que produciu unha especie de automutilación ou unha quebra da autoestima. Precisamente Cernadas foi un dos loitadores máis constantes contra esa imaxe aínda que os métodos empregados non foran os máis ortodoxos. Sobre esta cuestión cfr. Caramés Martínez, A., A imaxe de Galicia e os galegos na literatura castelá, Vigo 1993. Sarmiento empregou as armas da ironía, do sarcasmo e mesmo do insulto para atacar a cantos menosprezaran Galicia. Un bo resumo dos textos de Sarmiento ó respecto é o magnífico libro de López Peláez, El Gran Gallego (Fr. Martín Sarmiento), Coruña 1895, pp. 183247. Con motivo do Día das Letras Galegas, a RAG e o Consello da Cultura Galega reeditaron esta obra. Labandeira, Fr. Bernardo, Mystica Arquitectura ideada en las heroycas Virtudes y esclarecidos Ejemplos... de el Illmo. Señor C. Cayetano Gil Taboada, Arzobispo y Señor de Santiago, Santiago 1752; San Pedro de Alcántara, Fr. Manuel, El mejor Pontifical de Aaron acomodado y ajustado a las Virtudes en que se ha distinguido el Illmo. y Rmo. Señor D. Carlos Riomol y Quiroga, obispo y señor que fue de esta ciudad de Mondoñedo, Santiago 1761; Cottera, R. P. José, Oración fúnebre en las honras que a la buena memoria del Illmo. Y Rdmo. Sr. D. Francisco Izquierdo, del Consejo de S. M., Obispo y Señor de Lugo, Santiago 1762; Romero, Fr. José Antonio, Oración Fúnebre (del) Illmo. Señor D. Juan Manuel Rodríguez Castañón, Digníssimo Obispo de Tuy, Santiago 1770; Ocampo, R. P. Fray Juan, Oración fúnebre... de el Illmo y Rmo. Señor D. Bartolomé de Rajoy Losada, digníssimo arzobispo y señor de Santiago, Santiago 1772. Vázquez, Fr. Pedro, Oración fúnebre... de D. Joseph Ozzores... Conde de Priegue, Santiago 1754; Llanos Flórez, Manuel, Parentación fúnebre a la piadosa memoria del M. I. Sr. D. Manuel Pérez de Guzmán el Bueno, Hijos de los Excmos. Sres. Duques de Medina Sidonia, Santiago 1774. Cottera, R. P. F. José, Llanto de Lugo... por la muerte del Rey... D. Fernando VI, Santiago 1759; Montes Piñeiro, Dr. D. Miguel Antonio, Oración Fúnebre (en) las magníficas exequias por el alma de nuestro difunto Rey y Señor D. Fernando VI, Santiago 1760; Labandeira, Fr. Bernardo, Fúnebre parentación en las solemnes exequias... a la dulce memoria de nuestro Rey y Señor D. Fernando VI, Santiago 1760; Sánchez de Ulloa, Blas, La princesa virtuosa. Rendida parentación a la memoria de nuestra Reyna y Señora Doña María Amelia de Saxonia, Santiago 1761; Quiroga y
33
Nº 363