NOVA PRESENCIA DE CASTELAO 69
terra e do seu pobo, incorpor?use de cheo ao grupo galeguista
de Risco, Otero Pedrayo, Cuevillas, Cabanillas e outros inicia
: dos, de inspiraci?n finisecular.
Castelao mergull?use na vida popular de Galicia, sentindo
as s?as m?goas, as s?as angurias, e albiscando tam?n ma??ns
prometedoras pra o seu pa?s. O dibuxo humor?stico, principal
, mente, foi pra el a estada de cristal pola que desc?u ao m?is
fondo da alma do pobo. E a cabalo do humor guind?use cara as
aventuras reivindicadoras do esprito aut?ctono con rexa yo
< cati?n.
A Galicia de Castelao ?, xa que logo, unha Galicia enxebre,
aut?ntica,, sinceramente viva; unha Galicia que, fiel ?s s?as
esencias, sinte unha xusta xenreira contra de todo o que ? falso
e antihum?.n. Os tristes, os asoballados, os que naceron con mal
p? cobran figura e realce nos dese?os do artista. O aceno hu
mor?stico, o tono poem?tico, o trazo caricatural erguen ? tona
aos gargulantes persoaxes que poboan o taboado dos seus dibu
xos. Mais chega un intre no que todas as realidades se esborra
llan. A risa era s? unha caranto?a coa que Castelao cobr?a o seu
par?s pra estusar as s?as b?goas.
Malia as sotilezas coas que gostaba de se adobiar, o galeguis
mo de 1Castelao era, de certo, moi primario. Era a s?a fe unha
fe de neno, a s?a d?r, a d?r das xentes sinxelas. Un home do
pobo non sentir?a doutro xeito. Nas s?as m?is puras ideas, nos
seus pulos m?is afervoados, o xenial rianxeiro ser? pra sempre,
seguir? sendo, moi pobo, homildoso pobo.
?? c?ndo ? o intre no que podemos imaxinar a Castelao m?is
Castelao? ?C?l aqu?l que acorda m?is coa s?a figura? Dexer
gamos ao home sentado, por exemplo, na pedra dunha corre
doira, dediante dun cruceiro; est? un algo canso de percorrer os
vieiros da nosa paisaxe na percura de temas pra o seu arte. De
x?rg?molo tam?n peleri?ando polos cami?os do mundo, carre
gado coa saudade da ausencia, esparexendo a emoci?n dunha fe
que se non amolec?u endexam?is. E dexerg?malo afund?ndose
nos eidos da creaci?n pra facer carne de verdade a sustancia la
texante da espritualidade galega. Albisc?molo, ao cabo, so?ando
porvires, predecindo ma??s de libertade pra a Galicia que tanto
anusu.
, Esa Galicia amada por el ten que se facer un mundo de xus
licia, de progreso e de paz. Concordes con este esprito, os homes