NOVA PRESENCIA DE CASTELAO
Por SALVADOR LORENZANA
Al? polos anos sesenta emprincipia a rexurdir en Galicia a
presencia da obra de Castelao que ti?a publicado ?na s?a mei
rande parte? nos fin?is da segunda d?cada do s?culo. Os escri
tores mozos comezaron daquela a saborear o seu estilo de dibu
xante e de narrador; un estilo que, acentuado por unha nidia
caricaturaci?n dos 'caracteres afalagaba a sensibilidade cuns
dese?os e unha prosa raps?dicos e intencionados, nos que se
refund?an as afoutezas do realismo con carta persuasivo feitizo
na descrici?n de feitos e de xentes.
O que era xa familiar pra xeneraci?ns anteriores, amasaba
tintes frescos de novedade pra os escritores novas. E foron as?
conocendo ?stes, Cousas, Os vellos non deben de namorarse, Os
dosis de sempre, Retrincos, Un ollo de vidro, Sempre en Galiza...,
e outras recopilaci?ns da s?a mesta colaboraci?n en xorn?is e
revistas. A boga de Castelao imp?xose as? antre os leitores, gra
cias ? fondura e amenidade galegu?sima do artista, e ao salpi
mentado do seu inxenio.
A teima en presentar a obra ?cernemente galega? de Cas
telao, semella indicar que o gosto polo realismo humor?stico e o
folgo do imaxinativo andan a se anovar con cada xeneraci?n.
E o artista rianxeiro pose?a mesmamente a virtude de axuntar
nunha mestura debecente as cruezas da realidade do seu pa?s
co engulipo dunha fantas?a singularizadora.
Filio dunha familia de emigrantes, Castelao conoc?u de pri
meiras, e viv?u decote, as angueiras populares. Desp?is dunha
estada nas pampas arxentinas volt?u a Galicia i estud?u mei
ci?a en Santiago. Sentidor das esencias m?is aut?nticas da s?a