8') soletfn de la Real Academia 6allega
cibdad?n, :imitante 6 que fixo sentir tan, fortemente os seus efeitos no
mundo celta polos anos do terceiro periodo de Latene.
Sabido ? qu'as nosas aldeias son nadas en gran parte das vilas ro
manas e qu'istas naceron, aseg?n o amostrou Alberto Sampaio (I), dos
antigos castros, cuia poboaz?n 6 trocala espada pola rella non fixo
mais que desprazarse unha miga, bot?ndose fora dos lugares murados,
mais ficando agarimosamente acollidos 6 seu p?, e pode ser qu'iste mes
mo feito tivera ocurrido outrora en moitos sitios, cando despois da in
vasi?n c?ltiga, as loitas de clan a clan e de tribu a tribu encheron de
' sangue .o noso chan e obrigaron ?s xentes a apreixoarse xuntamente
qu'o seu haber e os seus gados en lugares dispostos pra unha resistenza
armada.
Por outra parte moitos investigadores te??n notado qu'os castros e
as m?moas son case de cote vecifias, embora os ouxetos que d'unhas e
dos outros se tiran, pertefiezan a tempos moi afastados entre si, indican
do novamente iste feito unha c?ntinuidade nos lugares'd'habitat, mais
sen que ren indique qu'a sua forma se non trocara 6 trocarse as culturas
e as condizos de vida.
Da pequena aldeia aberta anterior 6 posthallst?ttico, pudo pasarse
? castro cinguido d'aterros e parapetos, do mesmo xeito que d'il se pasou
? vila romana, mais sen s'alonxar endexamais do paisaxe familiar, sen
deixar de bebela auga das mesmas fontes e de precurar os mesmos eidos.
0 noso amor galego 6 curruncho natal ? cicais unha das caraiteris
ticas mais x?rdias do noso temperamento. Quen sabe se os)progresos
da investigaz?n nonos amostrar?n craramente alg?n dia, q 'o mesmo
sentimento boligaba na ialma dos nosos ab?s antehist?ricbs, d'ises vellos
ab?s anteriores ?s romanos e mesmo ?s celtas, cuio nome ifioramos,
cuia lingoa desco?ecemos e qu'asf e todo terfanos trasmitido o seu amor
? Terra, fonte de todo ben e de toda espranza.
O folklore do Neix?n.
As lendas relativas a castros, m?moas e ainda ?s fontes, son en
xeral poucoconecidas. Ning?n dos nosos folkloristas adicoulles aquela
atenz?n teimosa que puxeron na recollida de c?ntigas, contos e roman
ces, e a mor parte d'elas fican in?ditas, sendo imposibre enxergar con
xusteza cousa ninguuha en col da sua crasificaz?n, orixe, localismo e va
lor mftico e hist?rico,
Polo d'agora, o unico que con certidume sabemos, ? qu'o redor de
(2) As Yillas do Norte de Portugal, uPortugalia?, t. rr, fasc. r.