Estudos e investigacións sobre María Mariño
BOLETÍN DA REAL ACADEMIA GALEGA
AYER? a autora explicita o abandono dunha vida pasada, a vida da costureira, trocando o seu ?camiño?, cambiando a canción popular polo canto personalísimo que dá senso completo e total á súa nova vida. E agora María Mariño é para sempre unha nena subida ó cume de si mesma:
La niña hilaba. La niña tejía. La niña cantaba. No teje la niña, ya no tiene hilo. Aquel su buen huso trocó su camino. Otra canción la niña ha aprendido. (Mariño 2007: 147148)
Mais tamén o camiño morre, tal a vida. Di Otero Pedrayo que hai tamén camiños que se perden, ?É mui triste di el, é unha cousa melancónica e fermosa que así como se perde moitas veces un cantar na brétema?. María Mariño indagará na esencia mesma do acabamento vital no seu derradeiro libro, Verba que comeza, escrito xa na enfermidade e na proximidade da morte, e farao a través da experiencia da desposesión. E así, o definitivo exilio do corpo enfermo entrará na verdade negra do ?Sol que xa non quenta?, na certeza seca dunha néboa que non molla ou dun vento que xa nada deixa. Estamos ante unha poética do ?ubi sunt??, do desgarro ante a perda da forza física, pois os elementos xa non se entregan á poeta, o mundo natural afástase dela rompendo a antiga fusión que fixera deles unha única realidade, un ser total que contempla o cosmos ou aboia nel deixándose ser. Esta experiencia tan próxima ó concepto oriental do Tao será unha das liñas estruturais da poética de paixón telúrica e mística materialista de María Mariño, tantas veces sinalada pola crítica desde Novoneyra ata Carmen Blanco e compartida polo primeiro en profunda harmonía poética (Novo 2004: 44). O poema 17 de Verba que comenza abéirase á experiencia da disolución, ó definitivo interrogante que a conciencia e consciencia visionaria da poeta formula ante a morte3. Perdida a plenitude física, ?o camiño de sol enteiro?, a poeta enfróntase tamén á mudez, á perda do canto que constitúe a razón última do seu ser: ?núa de ti que son./ (...) si algo oio non entendo./ Quero falar e non digo./ Ouh!? (Mariño 2006: 179180)
17 Onde queda o meu camiño? Meu camiño aquil de sol enteiro, de auga de chuvia, de vento e loita. Donde queda? Derruboume e non sei del.
89
Nº 368