20 BOLET?N DE LA REAL ACADEMIA GALLEGA
a" b" e" d"
a b e
a' b' d'.
3. Relaci?n de causalidade antre as forzas tem?ticas.
Afinal, o enunciado tem?tico escollido d?nos noticia dunha
relaci?n antre os fen?menos indicados polos verbos, mediante
unha locuci?n consecutiva. O amor e a morte, as?, est?n vence
llados por unha relaci?n que transporta ao suxeito dunha situa
ci?n ? outra:
1. 0 Vello ama ?> 2. 0 Vello morre.
O amor ? causa da morte. A morte ? consecuencia do amor.
O tr?nsito de namorado a morto que ile acontez ao prota
gonista, pode ser considerado como a peripecia, o truque de
fortuna que marca o desenlace da traxedia segundo a teor?a
aristot?lica. Este truque de fortuna, ao percurar a catarse, ?
para empeorar. Ou sexa, constitutivo de cat?strofe, como na
maior parte das traxedias cl?sicas.
? que, verdadeiramente, Os vellos non deben de namorarse
re?ne as condici?ns esenci?is dunha traxedia cl?sica. O seu he
r?i ? un actante neutro, que non ten m?is car?cter que o que
lle d? a s?a edade. Comete o erro de enfrentarse co destino ao
pretender un ouxeto que est? naturalmente fora do seu alcance.
Est? incurso en hybris. Sobrev?n a n?mese conseguinte. A morte
? a sanci?n con que se restaura o orde moral erebado polo abu
sivo proceder do her?i. Ao cobizar a Moza, o Vello quer igualarse
aos Deuses, que non co?ecen a Vellez. E os Deuses condenan a
s?a vaidade sacr?lega lembr?ndolle do xeito m?is pr?ctico que
? un simple mortal.
Mais o tema tr?xico est? tratado cunha perspectiva c?mica.
O humor de Castelao percura os rasgos caricaturescos dunha
situaci?n que est? chamada a promover a d?r e a compaix?n no
espectador do drama. A obra ?, pois, unha traxedia disfarzada
de comedia. Unha traxicomedia, xa que Togo.