130 BOLET?N DE LA REAL ACADEMIA GALLEGA
erros gregos, rab?nicos, gn?sticos, her?ticos; d? ser perigosa
e formar il seu xuicio a rogos da persoa ??qu?n ser?a?
Un embaixador ou xente de embaixada, pode ser? que Ha
prest?u.
Pausemos unha miga naquil estrano, fermoso, e xiado me
teoro dos ceos filos?ficos do norte que se cham?u Emma
nuel ?como Kant? Swedenborg e nac?u o 1688 pra mo
rrer no 1772. Ti?a o sueco perto dos 80 anos cando o P. Sar
mento enxuici?u o soio libro, supo?emos, que de il poido co
?ecer. Foi un dos grandes petrucios daquil s?culo de vellos
groriosos. Morr?u cinco anos desp?is. Era co?ecido en Lon
dres, e en moitas cidades do Norde ?Amsterdam, Leyden, e
non digamos as suecas e danesas, e tam?n Par?s? como bon
cabaleiro de porte clerical, peluca vella, caxato de pu?o de
ouro, maneiras doces. Outras semellanzas co mestre das "Cr?
ticas" de Koenisberg. Gastaba do seu bon caf? e t?, non
manxaba sin?n "vegetables", era amabre cos nenos. As veces
levaba fato de veludo e unha pequena espada como home im
portante no Consello do Rei de Suecia. O seu Rei foi nada
menos que o pant?stico e aqueloutrado met?dico e teorizante
e praiticante da guerra, Carlos XII, o que din ter estado
dez anos sin se despoxar das botas de montar.
Tempo de grandes vellos, de paix?n por saberes na apa
rencia inocentes ?como a bot?nica? e de outros que no seu
ouxeto, como a Mineralox?a gardaban apaixoantes misterios.
"Werther" adic?base ?s minas e ? mineralox?a. Como seu
pai Goethe, como Novalis. A bot?nica fixo crisis naquil tem
po e trabuc?ronse as met?foras flor?is. Linneo ? contempo
r?neo de Swedenborg, quen sab?a todas as cencias sinaladas
e dende logo as matem?ticas. A?nda as xigantomaquias ba
rrocas apa?aban moito espacio e botaban grandes somas.
Pensemos na Compostela do 1734 ao 1744, a d?cada da pu
bricaci?n das grandes obras de Swedenborg en lat?n, natu
ralmente, a?nda que a de incirrador t?duo "Dedalus Hy
perboreus", ? uns anos anterior.
No barroco e no neocl?sico eran mundanas as matem?ticas.
Feix?o ademiraba unha elegancia de cabaleiro no estilo de
Descartes e a s?a xeometr?a era tam?n elegante en Fran
cia e en Holanda. No cheo tempo barroco anterior un mon
xe, e bispo, fabulosamente sabio como o P. Sarmento, o se
.