316 Bolettn de la ylcademia Gallega
sefia ,unha e?saltace?n da individoalidade en todal'as formas posi
bres ainda neboent? e vaga na natureza, perfeita e a cada perfei=
ci?n mais cubizosa no esprito. 0 galego non se fixo dono somentes
do seu ch?n n'un sentido econ?mico, proieutou n'il unha porceon
difusa da sua persoalidade, e d'iste xeito a transformaceon do ch?n
pol'a raza reviste na Galiza a superioridade d'unha obra de arte,
d'unha arte non crasificada ainda nos tratados de Est?tica, d'unha,
creaceon ? tempo max?nativa e coscente. Garantia de novidade e
de forza, pois foi realizada disprezando outras realid?s hest?ricas,
transitorias e procuradas por outros pobos. E iste, punto de mira
s?rvenos pra estabrecer outra das fondas raz?s da mocidade de
Galiza. Ela non quixo criar unha forma de Estado, non foi con
queridora, non se impuxo a ningu?n, e pol'o tanto non gastou a in
tenso tesouro da propia enerx?a. Asoballada na aparenza, o seu
silenzo concentraba e f ixo m?is ricas as forzas internas. Semellante
destino 6 dos mais celtas das ribeiras atr?ntecas : cando figuraban
ser botados ? mar pol'o empuxe domifiador d'outras xentes e d'ou
tras culturas, os celtas, apegados 6 ch?n nativo cobraban novo
pulo da contempraceon do mundo interior e do mar poderoso e
bruante que acarifia o sono dos fortes. Enorme densidade de ener
x?as ps?quicas a d'istes pobos non gastalos en ?picas fuxitivas nin'
en eisprendores imperialistas. Pensemos na Irlanda, secularmente
calcada pol'as mais sabias tiranias sistem?ticas. Hoxe, cando os
mais dos pobos da Europa sinten a frente carregada pol'o peso
de ,amurcha?as coroas e treman diante das novas e urxentes res
ponsabilid?s, .a Erin ledamente disfroita da xuventude espranza
da dos que souperon agardar.
Moito se t?n falado da decadenza da Hespa?a. Foi t?pico nos
extranxeiros xa no s?culo xviiI, nos hespa?oles no xtx. A raz?n
esenzal da decadenza foi a incomprenseon centralista dende Fe
lipe II. 0 Escorial si?ifica o asoballamento das mais arquiteitu
ras posibres na Hespa?a. Una valeiro sentido hespa?ol quixo en
cobrir dende enton os variados sentidos das Hespafias variadas.
Igoal sofriron os dinantes ceibes concellos da Castela que as rexi?s ?
das beiramares ib?ricas. Gallia foi afastada d'ela mesma e da Eu
ropa, e tamen do resto das Hespa?as. Mais o seu curaz?n viv?a
iagardaba, traballando e so?ando o pobo namentras as chamadas
erases cultas treicionaban 6 seu propio esprito. Galiza espertou c'os
poetas. Os poetas cando son vates ?caraiter superior e guiador e
profeta dos destinos non se poden enganar pois fala pol'a sua