BOLETÍN DA REAL ACADEMIA GALEGA
Alocucións académicas sobre Xosé María Álvarez Blázquez no Día das Letras Galegas
imaxe suficiente da verdadeira dimensión da súa obra múltiple, un gran congreso multidisciplinar que infelizmente non se convocou. Que aínda non se convocou. Nalgunhas outras ocasións, e non direi que con razóns menores, a Consellería de Cultura da Xunta de Galicia promoveu e organizou congresos ó redor doutras figuras que centraron Días das Letras Galegas do pasado. Talvez hogano, por razóns que ignoro ou que non sabería adiviñar, non sexa posible que a Consellería de Cultura, ou a Xunta de Galicia a través dalgún outro ministerio ou organismo, convoquen e organicen un congreso sobre a figura múltiple de Xosé María Álvarez Blázquez. Pero hai outras institucións capaces de facelo. Que fermoso sería por exemplo que a poderosa Universidade de Vigo, e digo poderosa polo seu poder intelectual, convocase e organizase cara á fin deste ano, como cumio do ano Álvarez Blázquez, un congreso onde os escritores e os poetas, os estudosos da literatura, os medievalistas, os bibliófilos, os especialistas en literatura popular, os editores e os estudosos da edición, os historiadores xerais e locais, os cronistas oficiais e extraoficiais de vilas e cidades, os filatélicos, os xornalistas e radiofonistas, os etnógrafos, os antropólogos, os arqueólogos, acudisen a falar e a poñer en común as súas múltiples visións de quen foi seu colega, e a miúdo seu mestre, en todas esas materias e aínda algunha máis que esquecería. Pero mentres tanto, na miseria do tempo e das palabras, direi que o nobre pobo e o concello de Vigo teñen con Xosé María Álvarez Blázquez unha gozosa débeda que nunca será paga enteiramente, nin cómpre que o sexa. Comisario de Escavacións Arqueolóxicas desde 1949 ?cargo, todo hai que dicilo, honroso e traballoso, mais sen retribución?, foi Xosé María Álvarez Blázquez quen dirixiu en 1953 o desenterramento das laudas ou estelas funerarias romanas do Areal, aquel descubrimento portentoso. El conduciu escavacións e estudos, en Vigo e tamén fóra, e sendo como era fillo espiritual do Seminario de Estudos Galegos e discípulo ideal de Florentino López Cuevillas, converteuse a pór de estudo e de perseveranza nun dos máis importantes arqueólogos de Galicia, xunto con Fermín BouzaBrey ou Xesús Taboada Chivite. Arqueólogo non de hoxe, non do tempo feliz en que o arqueólogo xorde da Universidade, senón un dos esforzados fundadores da arqueoloxía científica en Galicia, e especialista por si mesmo forxado en todos os períodos, pois non debemos esquecer, seducidos polo brillo dos achados romanos e castrexos, que foi Xosé María Álvarez Blázquez quen iniciou realmente os estudos do noso paleolítico, a raíz dos seus achados na comarca de Tui e logo nas Gándaras de Budiño, anteriores e suscitadores dos traballos de Emiliano Aguirre. E foi, non o esquezamos pois que estamos en Vigo, Xosé María Álvarez Blázquez o gran creador persoal da sección arqueolóxica do Museo de Castrelos, un dos lugares imprescindibles da prehistoria e mais da historia antiga de Galicia. Moita débeda é esta do pobo de Vigo, mais o historiador que foi Xosé María non se detivo só nos silenciosos testemuños dos restos materiais dos devanceiros. Home que tanto amaba a escrita, a historia baseada no documento escrito era o seu destino ineviNº 369 250