IDolet?n de la Real cademia Gallega 251
o Marqu?s de Figueroa, cando pensaba m?is en literatura que en poll
tica,cuiden las regiones de conservar con su lengua su esp?ritu y no
pierdan aquella si no quieren perder este? (1). Con estas palabras quixo,
sin duda o noso peisano, contestar ? outras inxustas, de Valera, quei
x?ndose, como patriota, de que d?semos os gallegos e os catalas, na
que el considera mania, de empregar o gallego e o catal?n nos nosos
esquirtos.
Non ? solo Valera, outros deron na mesma mania; mais non, por
fertuna fil?logos tan notabres como F. D?ez e M. Mayer, alem?s, que
reconocen nas obras d'os nosos trovadores os elementos e carauteres
de unha antiga poesia popular, ? dicir, o ?algo propio y caracteristico
del pueblo gallego? de que fala Menendez Pelayo.
A lingoa ? a naci?n que latexa e vive. Mirai ? Polonia: cons?rvase
en ela o esprito de nacionalid? por que non quixo esquencela.lingoa.
Vou conocendo a naces?d? de pofier fin ? estes ringuil?s, mais
antes permitidime unrecordo.
Sufr?a os ensames de fin de curso un fillo meu, mozo de poucos
anos, dotado de unha alma sensibre e sofiadora, alma gallega ? fin.
Como premeo, si o resultado correspond?a S esforzo, ofreceralle
vir ? esta cibd?, visitando o sepulcro d`o Ap?stol na grandiosa Cate
dral (a Fe), os de Rosalla de Castro e Alfredo Brafias en Santo Do
mingo (a Patria), o Hospital, a Universidad e a casifia en que nac?n
(o Amor).
Satisfeito quedou e contento o mozo d`a primeira parte d`o noso
programa, e, onque non tanto, tam?n d'a terceira.
Ese gran tempro, honra d?s pasados sigros ? dino sepulcro d`o
Patr?n de Espafia, adimira e antuseasma o que por primeira vez o
visita: un esprito sofiador pensa que ainda cruzan aquelas naves as
sombras d`os Xelmirez, d'os Suarez de Deza e d'os Fonseca, que solo
poideran botarnos en cara o enfriamento na F? que ergueu torres e
b?vedas.
Quixera pra Universida en que ricib?n let cios de sabios que xa
morreron, quixera pra ese Hospital, os legados de un Carnegie ou un
Rokefeller, mais anque modestamente sexa e privados d'a autonom?a
de que os seus fundadores os dotaran, van comprindo a sea minsi?n,
sostendo o bon recordo d'o pasado e sendo unha espranza pr? vindeiro.
Vamos ? segunda d'as visitas.
(1) Conferencia no Ateneo de Madr?.