142 BOLET?N DE LA REAL ACADEMIA GALLEGA
nas 15, e tendo presente os si?ificados de outras palabras galegas
nas que non podemos entrar agora, v. gr.: garanduxo ("mozo
que galantea a una mujer rond?ndola por la noche") debemos
concluir que aquela voz garala que escoit?u dos beizos de unha
peixeira de Pontevedra o xues de marina, irm?n do P. Sarmiento,
ti?a, en efecto, o valor sem?ntico de "home moi dado a mulleres
ou cousa equivalente" que o insigne precursor da Filolox?a pos
tul?u; do mesmo xeito que a voz garela, anque esquencida hoxe
ao que paresce a sua orixinaria si?ificaci?n, e ainda transfor
mada pola xente de Betanzos en local alcume cari?ento m?is
non carente de certa misteriosa e lene picard?a 16, pode albiscarse 1
sen erro que afectaba primitivamente ? "muller moi dada a ho
mes ou cousa equivalente", equivalencia que persiste hoxe no l?i
sico galego apricado a certos animaes en celo, tanto nunha como
na outra banda do Mi?o 17.
11 J. COROMINAS: Diccionario cr?ticoetimol?gico de la lengua castellana.
Vol. II, 1954, art. gara??n.
Pra o que se queira decatar do desprazamento do primitivo sinificado da
voz garela pode ?repasar as p?xinas dos diversos volumes do curioso "Anuario
Brigantino", dirixido polo ilustre escritor D. Francisco Vales Villamar?n, tanto
nas poes?as de iste poeta e erudito filio de Betanzos como nos poemas e prosas
de outros betanceiros.
17 Inda consigna o P. SARMIENTO (Voces... cit. p. 411) a voz garelo, non
recollida nos diccioarios galegos, apricada "en las ca?das del Zebrero" ? pranta
"que en Tournefort se llama ranunculus nemorosus flore albo" que veu frorecido
en malo. Inda que sospeita si o chamarse garelo provir?a "de varenno o garenno,
como si dej?semos ran?nculo del bosque", como nos falla saber a aprlcaci?n que
fai o pobo de iste vexetal, abst?monos de polo en relaci?n ca situaci?n de esci
taci?n amorosa que a voz garala, garela leva apareilada.
O P. BALTASAR MERINO (Flora... de Galicia, t. III, p. 67782) non tras na
"Lista ?de nombres vulgares gallegos de algunas plantas" o de garelo, nin atribuido
?s Ranuncul?ceas nin a ningunha outra.