Vida oficial da RAG
BOLETÍN DA REAL ACADEMIA GALEGA
determinados acontecementos políticos que supuñan para moitos de nós unha fonda preocupación. ¿De onde sae, a non ser do seu talento para a vida, ese enorme poder que, sen buscalo e sen poñelo nunca ó seu servicio, chegou a posuír? ¿Quen enche un camposanto como el o encheu?: xente da aldea e da cidade, había paisanos e homes ricos, estaban os que mangonean e os que obedecemos ou nos cabreamos de tanto ser mandados. Xentes de alá e de acolá, revolucionarios e conservadores, poetas e banqueiros, novos e vellos... ¿Será que coñecía os desexos secretos da xente moi a fondo? Tamén sabía de mazás e de cans, de árbores e de paxaros, pero sobre todo de traxedias e de paixóns, de gozos e de dores, que acertou a vivir sen espaventos, sen exhibicións, sen escandaleiras. É de todos eses materiais que os seus libros están feitos. ¿De que se trata, se non, en Vento Ferido ou nos Mortos ou en Deus... ou no Sol do verán, esa novela que tiven a sorte de ler dende aquel primeiro día en que naceu, cando eran soamente cinco follas nunha tarde de amarga esperanza en Vilariño? Moitos máis son os recordos que se enredaban e se seguen a enredar, e turran uns dos outros como as cereixas nunha cesta cando botas man dalgunha. Pero todos facendo sempre aparecer esa condición de rigoroso gozador calidamente humano, de burlón lírico que atopaba a reflexión literaria oportuna para facer máis habitable o mundo que nos tocou vivir. Iso era, un anfitrión acolledor que sen negar a cara amarga da realidade nos convencía de que quedaba sitio para a festa da compañía. E a súa casa e o seu país foron as palabras, e con elas, como facía coa súa paciencia bondadosa aquel xudeu Xacobe do seu conto maxistral, afastábanos da fin do mundo, liberábanos de morrer. Pena que sen el algún cataclismo xa se produciu. Fáltanos o constructor de historias e de afectos, o xerador de entusiasmos que nos fagan esquecer ou que lle dean xeito ó milagre insoportable de estar vivos. Hoxe, máis dun ano transcorrido, instalados, coma el, na memoria e no proxecto sabemos que foi dono dun riquísimo pasado: cálida infancia, xuventude entusiasta, madurez lúcida. Pasado vizoso, intenso, condensado nunha breve biografía. E foi tamén dono dun pasado intemporal dende o que as súas historias emerxían, o inmenso pasado literario no que sempre estivo mergullado. Pero máis dilatado, e máis intenso foi aínda o seu futuro. O da incondicional esperanza, o da ilusión infantil tan entusiasta, o dos proxectos tan maduros. Foi tamén e sobre todo un home cheo de futuro, que o creaba e contaxiaba. Que nos arrebataba dentro del. Quizás sexa ese pulo o que agora nos leva a seguir traballando a súa semente. É certo que ese futuro albiscado xa non vai ser como sería. Perdeuse irremediablemente coa súa desaparición. ¡Ben que nos laiamos! Pero dende a emoción, e dende a débeda coa súa persoa e a súa obra, pretendemos aliviar con proxectos vivos a grande ausencia. Contribuiremos á construcción, no seu nome, dese futuro, aínda que sexa necesariamente imperfecto. Será da man da súa memoria e do seu alento tan presente entre todos nós.
325
Nº 364