ENCOL ?S POBOS DA ANTIGUIDADE NA BISBARRA DE VIVEIRO 453
aconsellamos ? nosa xuventude: pomo vale o cami?o f?cil de
porierse a escribir ledamente, sin contar antes co arnal sacri
ficio da preparaz?n e do estudo.
AP?NDICE: DE CIVITATIBUS
Este antelo de escribir xuncido cos desexos e sentimentos
de loubar ? noso Viveiro, falseounos a Historia. Nun artigo que
publiquei en BRACARA AUGUSTA (vol. XXXV, fase. 79 (92), co
menzaba:
"Al hablar de ciudades lusogalaicas en la ?poca romana, con
viene recordar que fueron pocas, y lo normal es considerar que
la mayor parte no pasaron de tribus. Sucedi? en nuestro Finis
Terrae, occidental, lo contrario de la B?tica ?prontamente roma
nizada?, en la cual no tardaron en surgir las citvitates".
Coido que en Viveiro non debeu faltar algunha cidade, ?c?l
foi?... Non ternos probas para asinalala con seriedade, e menos
con certeza. Con todo, da s?a existenza pregoa non s? a tradi
t?n, sin?n tam?n os restos romanos de Estaba??n, a Porta da
Calexa das Monxas, con arco romano e parte do muro, al?n
doutras mostras. Pero os nosos escritores e cronistas nomearon
tantas, afirmando sin probar, que o Follet?n dun xornal de Vi
veiro, na p?xina 115, queix?base deste xeito:
"Tan aventurados nombres se han emitido respecto al origen
de la villa de Vivero, que don Antonio Rioboo y Seijas lleg? a afir
mar que era Orina, ciudad antigua mencionada ?nicamente por
Ptolomeo cuya situaci?n por esta sola noticia es dif?cil de fijar
con certeza".
Murgu?a nos d? que alg?ns afirman que estivo en Mondo
fledo, a?ncia que el fala de un documento que a pon no Vale
pcuro; Monteagudo no mapa correxido que fai de Ptolomeo
coida que estaba en Ortigueira; Noya Gonz?lez ?como sem
Pre? d? que estaba en Viveiro. Con raz?n Villaamil y Castro
di Prudentemente que "nada sabemos acerca de la oscura y
desconocida ciudad".
No foso "Libro y Gu?a de Vivero" (p?x. 30) coment?bamos:
"?Si aventurada es la opini?n de Rioboo, es incomprensible y
en pugna con los datos hist?ricos lo que nos dice Vicetto en su
Historia de Galicia al afirmar que Vivero 'tan famosa por sus
lienzos fue la antigua Ciniana, la cual tom? el nombre de Zoela
durante la dominaci?n, as? como el de Vivero, m?s tarde en los
tiempos de la Monarqu?a goda'. A?ade que posee documentos, sin