54 'Dolet?n de la Real ylcademia Gallega
?
non chegaron a penetrar na nosa terra, e que son a de Latene,
cuio infruxo deixouse sentir tam?n .nas necr?poles celtas de Cas
tela do periodo II de Bosch, (Ils do seculo IV e pirmeira met?de
do in d. d. X. C.) e a ib?rica, debendo a aquela alg?s tipos de
fibulas e certos utis com'as forqui?as e as navallas barbeiras, e
a ista o emprego da roda d'oleiro, as cer?micas pintadas, os ouxe
tos votivos e as fibulas zoomorfas.
Craro est? que non ? doado precisar, polo co?ecimento d'unha
soia estaz?n, deica onde poderon inzarse os seus estilos. As civi
d?des das hisbarras zamor?s de Sayago, Aliste e Sanabria, non
foron ainda esproradas e mesmo en col dos castros portugueses
de TrasosMontes, non pos?mos unha documentaz?n tan compreta
coma a que nos fornecen Sabroso, Briteiros, Santa Luzia, Monte
redondo e outras citanias mi?otas, mais embora istas falias, temos
que facer notar dous feitos si?ificativos.
estudar Fortes as fibulas do NW. da Penfnsua, notou xa
qu'as trasmontanas presentaban Kuma arte mais rica e nova?
qu'as dos restantes tipos por il crasificados, arte que se caraiteri
zaba pola diversidade de formas, a variedade de decoraz?s e pola
incrinaz?n do ap?ndice car'o arco. Pra espricar iste feito falaba
aquil ilustre arque?logo d'hibridaz?s de tipos ind?xenas con outros
it?licos traguidos po1os romanos. 'Ista opini?n arriostrada polos
pareceres coincidentes de Montelius e de Virchow, estaba perfei
tamente xustificada na ?poca en que Fortes escribiu o seu traba
llo, mais a multipricaz?n das= descobertas nistes derradeiros anos
e o asoellamento de toda unha serie de culturas peninsuares, ent?n
desco?ecidas ou desencaixadas dos seus verdadeiros coadros, fai ?
quo tefiamos que desbotar oxe aquelas hip?tesis, e buscar por
outros vieiros a x?nesis das fibulas trasmontanas.
Xa denantes da pubricaz?n da memoria do P. Cesar Mor?n,
postulamos (1) qu'as infruenzas do Latene, patentes naq?iles
bronces, debfan ter chegado 6 N. de Portugal polo val do Douro,
vindo agora as escavaz?s do Berrueco a sinalarnos un foco pro
babre d'inzamentos car'o W. de certas modalid?s da devandita
civilizaz?n.
Temos que confesar asi e todo, que non esiste unha seme
llanza ausoluta entr'as fibulas do Cerro del Berrueco e as dos
castros trasmontanos, onde fallan as de xeito zoomorfo e as t?
(1) Na cEdade do Ferro na Galiza), pubricada no bolet?n Nos,
n?maros 19 a 25', 27 a 30 e 33 a 35 incrusives.
?