CASTELAO NO URUGUAY 127
Co gallo delo retorna Castelao a Montevideo, onde perma?ez
perante tres semanas, antre os meses de xunio e xullo de 1945.
Desenrola ent?n unha importante aitividade art?stica e pol?tica,
que ten ao Uruguay e as s?as xentes, como garimoso ?meto re
ceutivo.
0 13 de xunio de 1945, inaug?rase no Ateneo de Montevideo,
unha "Exposici?n de Estampas de Castelao, coa asistencia do
presidente da Rep?brica, doctor Xo?n Xos? de Am?zaga, e dos
ministros de Instruz?n P?brica, doctor Adolfo Folle Joanic?, do
Interiore, doctor Xo?n Xos? Carbajal Victorica e de Defensa
Nacional Xeneral Arq. Alfredo R. Campos. A exposici?n int?
grase con corenta e nove debuxos do ?lbume "N?s" e trinta dos
?lbumes adicados ? Guerra Civil. A cr?tica especializada desta
' ca o trascendente acontecimento e as princip?is figuras do am
bente art?stico de Montevideo ?Arzadum, Baroffio, Baitler,
Schenone, Puig, Herrera Mac Lean? arrodean ao creador ga
lego, fac?ndoo ouxeto de xuicios cheos de louvanzas.
O 30 de xunio, Castelao participa dun cito p?brico no Ate
neo de Montevideo, ao celebrarse o noveno aniversario do pre
, biscito do Estatuto Galego. Pronuncia naquel intre un cerne
discurso pol?tico, no que fixa a posici?n dos elementos galeguis
tas, ao car?n do futuro institucional da s?a patria.
Ao ano seguinte, o 28 de xullo de 1946, volta a Montevideo,
de paso deica a Par?s, a onde se dirixe en comprimento de im
portantes deberes pol?ticos. Efeut?a ent?n decraraci?ns ao xor
nal "El D?a", nas que amostra a s?a emoci?n pola fonda solida
ridade dos emigrantes galegos destas latitudes:
"Dimp?is do remate da Guerra Civil estiven en
Francia, Inglaterra, Estados Unidos e, derradeiramen
te, no R?o da Prata, que ? como unha metr?poli dos
galegos, pois antre Buenos Aires e Montevideo debe
habere perto de medio mill?n dos meus pais?ns. As?,
pois, que non sent?n o desterro porque si me fallaba
a terra, ti?a aos meus irm?ns."
tInha sorte de testamento galeguista
o 25 de novembro de 1948, Castelao suscribe en Buenos Aires
a que haberla sere a s?a derradeira colaboraci?n xornal?stica
deSti?ada a ?rgaos da coleitividade galega de Montevideo. Tr?