Manuel Curros Enríquez
BOLETÍN DA REAL ACADEMIA GALEGA
tiembre, la marca de una vida afrentosa, que en vano intentará borrar de su frente la sangre del tirano». En favor do golpe de Estado: ?La Patria está en peligro. Basta ya de dudas y vacilaciones... La duda y la vacilación, en el estado de deshonra a que la cosa pública ha llegado, son verdaderos crímenes nacionales. ¿Hay algún español que dude y vacile ante el golpe de Estado?... Pues ese español es un cobarde, un ciudadano indigno, un hombre degenerado, un miserable?. Neste contexto é como pode explicarse o autoexilio de Curros, por pouco tempo, a Inglaterra. Xa resulta sorprendente que Curros fale desta viaxe pero sen precisar datas nin motivos. A Galo Salinas díxolle que a causa fora un escrito en El Combate atacando a memoria de O'Donnell14. Ninguén pode crer nesta explicación porque O'Donnell había tres anos que morrera e naquelas circunstancias falar mal de O'Donnell ou Narváez non só era habitual senón mesmo motivo de satisfacción tal e como mudaran as cousas políticas. Celso Emilio, en troques, dá outra versión: no artigo antimonárquico, xa citado parcialmente na nota 12, referíndose ós candidatos para o trono de España di, en relación a un deles, o Duque de Montpensier: ?No es posible que ese hinchado pastelero francés llegue a ser Rey de España?15. Como o Duque era o candidato de Serrano, Rexente do Reino, a policía foi na súa procura e Curros fuxiu ata o porto da Coruña e aquí embarcouse cara Inglaterra. Quen lea a prensa da época, especialmente a republicana, atopará adxectivacións moito máis duras, mesmo insultantes, contra Montpensier. Se Serrano pretendía tapala boca dos periodistas perseguindo ós que escribiran contra o seu amigo tería que enchelos cárceres de España, porque poucas persoas foron tan duramente xulgadas como este Duque, cuñado de Isabel II. Máis aínda, sostén Ferreiro que isto sucedía no mes de abril de 1870 e que gracias a unha amnistía do Goberno o 17X1870 Curros xa estaba novamente en España. Agora ben, cando Curros retorna aínda non tivera lugar a elección do Rei, que se realiza nas Cortes o 16XI1870, e non parece lóxico que mentres Montpensier segue a ser un candidato se lle poida dar unha amnistía a un periodista que ten tempo para seguir facendo campaña contra o Duque. Non negámola posibilidade de tal interpretación, pero nin o tal Duque podía sentirse especialmente molesto por esta crítica, cando diariamente lía na prensa verdadeiras inxurias contra el e a súa familia, nin era Curros daquela un personaxe tan coñecido e influente como para ter que illalo no cárcere ou exilialo. Despois de lelos parágrafos que aparecían en El Combate o que Curros escribiu era de ton menor en comparanza con outros artigos. Por iso témola sospeita de que a ocultación da data, polo mesmo Curros, agocha motivos máis graves.
155
Nº 362