[p. 57]      OS OLLOS D' A MORTA      —¿Que tes, conde, que non dormes y-estremeces e sospiras? Dícello á tua condesa, meu curazon, non t' afrixas —Condesa, por forza soñas: durm' e descansa tranquía qu' o meu amor non che falla y-eres sol d' a miña vista. —Non soño, meu ben, non soño: di o que tes â tua Sila, qu' o teu amor no me basta; porqu' o meu peito percisa ver calma n-a tua frente, n-os teus ollos alegría, amor n-as tuas palabras, e n-os teus beizos surrisa. [p. 58] ¿Qué me sirve que me queiras, nin que des por min a vida, se dende que nos casamos tan somentes pr' o chan miras y-están os teus ollos sempre cheos de bágoas cristalinas...? —Cala, condesa, non chores, durme e descansa tranquía, que son os craros espellos d' a miñ' alma as tuas miniñas. S' estou trist' e porque coido cand' algunha vez me miras qu' os teus ollos sempr' azules ten ora negras pupías, que son os ollos d' a morta que ben me quix' algun dia. Teus ollos que son a luz d' un amañacer docísema, vanse volvendo tan negros, condesa d' y-alma miña, com' a noite mais escura n' unha arboreda sumbría. Cand' os meus beizos se pousan n' esa amapola alcendida que tes por beizos, atopo d' a morte c' a neve fria e sinto os teus brazos tesos cal os d' unha estauta ríxeda, e xa non eres, meu ben, aquela dama garrida, branca, roxa e surrosada [p. 59] a quen xurei n-a capilla d' o castelo amor eterno, senón unha rapaciña páleda, fraca, chorosa, que c' unha triste surrisa crav' en min us ollos negros cheos de melanconía, que me chama e quer levarme c' o ela pr' a outra vida. —Cala, conde, ti toleas, non des ôs soños ouidas. Naide te quixo n-o mundo, naide mais qu' a tua Sila... —Quíxome e morreu d' amor unha enfeliz rapaciña bunita com' unha estrela e de pai fidalgo filla. Pra lle labrar unha coba que for d' o seu corpo dina, vendeu o solar antigo, vendeu eidos e cortiñas o probe pai, e chorou sobr' aquela tomba fria dia e noite sin cesar hastra qu' a y-alma dorida voôu ô ceo buscando o seu centr' alá derriba, ond' os márteres s' axuntan y-as brancas pombas aniñan. ¿Non viche n-o adro d' a eirexa, cando fumos oir misa, [p. 60] unha tomba nova e branca que por remate n-a cima ten unha hermosa doncella de branco mármol, vestida com' as doncellas fidalgas ten por costume n-as vilas? ¿Non a viche estremecer cand' eu pas' e que me mira con amor e con tristura, e que cand' os bic' a brisa os seus cabelos se moven e seus beizos e sospira? —¡Cala, conde, non tolees! ¡Tí soñaches ou delirias...! —Non soñei; mais vou morrer... adios, meu ben!, miña Sila! non m' olvides se non queres, qu' os meus ollos te presigan.