Anterior Anterior Cantares Gallegos
Poemas 6-12 (páxina 3)
Seguinte Seguinte
m5rosaliacantaresgallegos003.html
             6.

Fun un domingo,
Fun pó la tarde,
Có sol que baixa
Tras dos pinares,
C' as nubes brancas
Sombra dos ánxeles,
C' as palomiñas
Qu' as alas baten,
Con un batido
Manso, e suave,
Atravesando
Vagos celaxes
Mundos estraños
Qu' en rayos parten
Ricos tesouros
D' ouro e diamante.
Pasin os montes,
Montes e valles,
Pasin llanuras,
E soledades:
Pasin os regos,
Pasin os mares,
Con pés enxoitos
E sin cansarme.


Colleum' a noite,
Noite brillante,
C' un-ha luniña
Feita de xaspes,
E fun con ela
Camiño adiante;
C' as estreliñas
Para guiarme,
Qu' aquel camiño
Solo elas saben.

Dempois á aurora
Có seu sembrante,
Feito de rosas
Veu á alumbrarme;
E vin estonces
Antr' o ramaxe
D' olmos e pinos,
Acobexarse,
Branca casiña
Con palomare,
Dond' as pombiñas
Entran e sayen.
N' ela s' escoitan
Doces cantares,
N' ela garulan
Mozos galantes
C' as rapaziñas
D' outros lugares,
Tod' é contento, 
Tod' é folgare,
Mentras a pedra
Bate que bate,
Mole que mole,
Dalle que dalle,
Con lindo gusto
Faille compases.

Non hay sitiño
Que mais m' agrade,
Qu' aquel muhiño
D' os castañares;
Dond' hay meniñas,
Dond' hay rapaces,
Que ricamente
Saben loitare.
Donde rechinan
Hasta cansarse,
Mozos e vellos,
Nenos e grandes;
E anque non queren
Qu' aló me baixe
Sin qu' o soupera
Ná casa naide,
Fun á o muhiño
D' o meu compadre,
Fun pó lo vento,
Vin pó lo aire.






                   
7.

     Un repoludo gaiteiro
De pano sedán vestido,
Com' un principe cumprido,
Cariñoso e falangueiro,
Antr' os mozos o pirmeiro
E nas siudades sin par,
Tiña costum' en cantar
Aló po la mañanciña,
Con esta miña gaitiña
Ás nenas ei d' engañar.


     Sempre pó la vila entraba
Con aquel de señorio,
Sempre con poxante brio
Co tambor s' acompasaba:
E si na gaita sopraba
Era tan dulce soprar,
Que ven fixera en cantar
Aló po la mañanciña,
Con esta miña gaitiña
As nenas ei d' engañar.


     Todas por él reloucaban,
Todas por él se morrian,
S' ó tiñan cerca, sorrian,
S' ó tiñan lonxe, choraban:
Mal pecado! non coidaban
Que c' aquel seu frolear
Tiña costum' en cantar
Aló pó la mañanciña,
Con esta miña gaitiña
As nenas ei d' engañar.


     Camiño da romeria,
Debaixo d' un-ha figueira,
Canta meniña solteira
¡Querote! lle repetia...
Y él c' á gaita respondia
Por á todas envoucar,
Pois ven fixeira en cantar
Aló po la mañanciña,
Con esta miña gaitiña
As nenas ei d' engañar.


     Elas louquiñas bailaban
E por xunta d' el corrian,
Cegas... cegas que non vian
As espiñas qu' as cercaban;
Probes palomas buscaban
A luz qu' as iba queimar
Pois qu' el soupera cantar
Aló po la mañanciña,
Ó son da miña gaitiña
As nenas ei d' engañar.


     ¡Nás festas, canto contento!
¡Canta risa nas fiadas!
Todas, todas namoradas
Deranll' ó seu pensamento;
Y él que d' amores sedento
Quixo á todas engañar,
Cand' as veu dimpois chorar
Cantaba nas mañanciñas,
Non sean elas toliñas
Non veñan ó meu tocar.






                   
8.

     «Quixente tanto, meniña
Tívenche tan grande amor,
Que para min eras lua,
Branca aurora e craro sol;
Augua limpa en fresca fonte,
Rosa do xardin de Dios,
Alentiño do meu peito,
Vida do meu corazon.»
Asi che falin un dia
Camiñiño de S. Lois,
Tod' oprimido d' angustia,
Todo ardente de pasion;
Mentras que ti m' escoitabas,
Depinicando un-ha frol,
Por qu' eu non vise os teus ollos
Que refrexaban traiciós.
Dempois que si me dixeches,
En proba de teu amor,
Decheme un carabeliño,
Que gardin no corazon.
Negro carabel maldito
Que me fireu de dolor!
Mais á pasar pó lo rio
O carabel afondou!...
«Tan bó camiño ti leves
Com' ó carabel levou





  9.

     Campanas de Bastabales,
Cando vos oyo tocar,
Mórrome de soídades.


                    l.

     Cando vos oyo tocar,
Campaniñas, campaniñas,
Sin querer torno á chorar.

     Cando de lonxe vos oyo,
Penso que por min chamades,
E das entrañas me doyo.

     Dóyome de dor ferida,
Qu' antes tiña vida enteira,
Y oxe teño media vida.

     Solo media me deixaron
Os que d' aló me trouxeron,
Os que d' aló me roubaron.

     Non me roubaran, traidores,
¡Ay! uns amores toliños,
¡Ay! uns toliños amores.

     Qu' os amores xa fuxiron,
As soidades viñeron...
De pena me consumiron.


                    II.

     Aló pó la mañanciña
Subo enriba dos outeiros,
Lixeiriña, lixeiriña.

     Com' un-ha craba lixeira,
Para oir das campaniñas
A batalada pirmeira.
.
     A pirmeira d' alborada
Que me traen os airiños,
Por me ver mais consolada.

     Por me ver menos chorosa,
Nas sus alas má traen
Rebuldeira e queixumbrosa.

     Queixumbrosa e retembrando
Por antr' e verd' espesura,
Por antr' o verde arborado.

     E pó la verde pradeira,
Por riba da veiga llana,
Rebuldeira e rebuldeira.


                    III.

     Paseniño, paseniño,
Vou pó la tarde calada,
De Bastabales camiño.

     Camiño do meu contento;
Y en tant' o sol non s' esconde,
Nun-ha pedriña me sento.

     E sentada estou mirando,
Com' á lua vay sahindo,
Com' ó sol se vay deitando.

     Cál se deita, cál s' esconde
Mentras tanto corre á lua
Sin saberse para donde.

     Para donde vay tan soya,
Sin qu' á os tristes qu' á miramos
Nin nos fale, nin nos oya

     Que si oira e nos falara,
Moitas cousas lle dixera,
Moitas cousas lle contara.


                    IV.

     Cada estrela, o seu diamante;
Cada nube, branca pruma,
Trist' á lua marcha diante.

     Diante marcha crarexando
Veigas, prados, montes, rios,
Dond' ó dia vay faltando.

     Falt' ó dia, e noit' escura
Vaixa, vaixa, pouc' á pouco,
Por montañas de verdura.

     De verdur' e de follaxe,
Salpicada de fontiñas
Vaixo á sombra do ramaxe.

     Do ramaxe donde cantan
Paxariños piadores,
Que c' á aurora se levantan.

     Que c' á noite s' adormecen
Para que canten os grilos
Que c' as sombras aparecen.


                    V.

     Corre ó vento, ó rio pasa,
Corren nubes, nubes corren
Camiño da miña casa.

     Miña casa, meu abrigo,
Vanse todos, eu me quedo,
Sin compaña, nin amigo.

     Eu me quedo contemprando
As laradas d' ás casiñas
Por quen vivo suspirando.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

      Ven á noite... morre ó dia,
As campanas tocan lonxe
O tocar d' Ave Maria.

Elas tocan pra que rece,
Eu non rezo, qu' os saloucos
Afogandome parece
Que por min tên que rezar;
Campanas de Bastabales,
Cando vos oyo tocar,
Mórrome de soidades
.





                   10.


                    I.

     Vint' un-ha crara noite,
Noitiña de S. Xoán,
Poñend' as frescas herbas
Na font' á serenar.
E tan bonit'  estabas,
Cál rosa nó rosal,
Que d' orballiño fresco
Toda cubert' está.
Por eso, namorado,
Con manso suspirar
Os meus amantes brazos
Voteiche pó lo bán.
E ti con dulces ollos
E mais dulce falar,
Meiguiña m' envoucastes
En pracido solás.
As estrelliñas todas
Qu' aló no espaço están,
Sorrindo nos miraban
Con soave craridá.
E foron, ay! testigos
D' aquel teu suspirar
Qu' ó meu correspondia
Con amoriño igual.
Pero dempois con outros
Mais majos e galans
(Mais nón, que mais te queiran
Qu' haber, nón haberá),
Tamén, tamén meniña
Soupeches praticar
A sombra dos salgueiros
Cabo do romeiral.
Por eso eu che cantaba
En triste soledá,
Cando, ay de min! te via
Con eles parolar:
Cóida, miña meniña,
Dás praticas que das,
Que donde moitos cospen,
          Lama fan.



                    II.

     Que triste hóra te vexo!...
Que triste, nena, estás!...
Os teus frescos colores,
Donde, meniña, van?
O teu mirar sereno,
O teu doce cantar,
Donde, meniña, donde
Coitada toparás?
Xá non te vin, meniña,
Na noite de S. Xoán,
Poñend' as frescas herbas
Na font' á serenar.
Xá non te vin fresquiña
Cál rosa nó rosal,
Que muchadiña estabas
De tanto saloucar.
Hóra de dór ferida
Buscando á honriña vas,
A honriña que perdeches,
Mais ¿quen ch' á volverá?
Eu ben, miña meniña,
Ben ch' á quixera dar,
Qu' á quel que ben te quixo
Dóise de verte mal.
Mais ánque dir, eu diga,
Que limpa, nena, estás,
Respondenme sorrindo
Por se de min bulrár.
«Ben sabes, Farruquiño,
Farruco dó Pombal,
Que donde moitos cospen,
          Lama fan.»





  11.

     San Antonio bendito,
Dádeme un home,
Anque me mate,
Anque m' esfole.


     Meu santo San Antonio
Dáime un homiño
Anqu' ó tamaño teña
D' un gran de millo.

Dáimo, meu santo,
Anqu' os pés teña coxos,
Mancos os brazos.

     Un-ha muller sin home...
Santo bendito!
E corpiño sin alma,
Festa sin trigo.

Pau viradoiro, 
Qu' onda queira que vaya
Troncho que troncho.

     Mais en tend' un homiño
¡Virxe do Carme!
Non hay mundo que chegue
Para un folgarse.

Que zamb' ou trenco,
Sempr' é vó ter un home
Para un remedio.

     Eu sey d' un que cobiça
Causa miralo,
Lanzaliño de corpo,
Roxo e encarnado.

Carniñas de manteiga,
E palabras tan doces
Cal mentireiras.

     Por él peno de dia,
De noite peno,
Pensando nós seus ollos
Color de céo.

Mais el xá doito,
D' amoriños entende,
De casar pouco.

     Facé, meu San Antonio,
Qu' onda min veña,
Para casar conmigo,
Nena solteira.

Que levo en dote
Un-ha cullér de ferro,
Cátro de boxe.

     Un hirmanciño novo
Que xá ten dentes,
Un-ha vaquiña vella
Que non dá leite...

Ay! meu santiño,
Facé que tal suceda,
Cal vó lo pido.

     San Antonio bendito,
Dádeme un home,
Anque me mate,
Anque m' esfole.

Que zamb' ou trenco,
Sempr' é bó ter un home
Para un remedio.





                12.

     Acolá enriba
Na fresca montaña,
Qu' alegre se crobe
De verde retama,
Meniña morena
De branco vestida,
Nubiña parece
No monte perdida.
Que xira, que corre,
Que torna, que pasa,
Que rola, e mainiña
Serena se para.

     Xa embolta se mira
N' espuma que salta,
Do chorro que ferve
Na rouca cascada.
Xa erguida na punta
De pena sombrisa,
Inmoble cál virxe
De pedra se mira.
A cofia de liño
A os ventos soltada,
As trenzas descoida
Qu' os aires espallan;
Tendídalas puntas
Do pano de seda,
As alas d' un anxel
De lonxe semellan.
Si as brisas da tarde
Xogando con elas
As moven ca gracia
Qu' un anxel tivera.
Eu penso ¡coitado
De min! que me chaman
Si as vexo bulindo
Na verde enramada,
Mas ¡ay! qu' os meus ollos
M' engañan traidores,
Pois vou, e lixeira
Na niebra s' esconde,
S' esconde outras veces
Na sombra dos pinos
E cant' escondida
Cantares dulciños,
Qu' abrasan, que firen,
Ferida d' amor,
Que teño feitiña
No meu corazon.

     Que feita, que linda,
Que fresca, que branca
Dou Dios á meniña
Da verde montaña!
Qu' hermosa parece,
Que chore, que xima!
Cantando, sorrindo,
Disperta, dormida!
Ay! si seu pay
Por regalo ma dera,
Ay! non sentira
No mundo mais penas!
Ay! que por tela
Conmigo por dama,
Eu llá vestira,
Eu llá calzara.

Anterior Anterior Seguinte Seguinte